3 czerwca 2019

Jak napisać wiersz? Rady dla początkujących poetów

6 min

Wiersze od wieków napędzały ludzkość do działania, były źródłem pocieszenia w trudnych chwilach lub nośnikiem uniwersalnych wartości. Trudno przecenić wkład w życie człowieka, jaki poezja miała na przestrzeni lat. Jak pisać wiersze? Czy w praktyce pisanie wierszy jest zarezerwowane wyłącznie dla wybrańców? Spróbujmy sobie odpowiedzieć na te pytania!

Czy pisanie wierszy jest trudne i kto może je pisać?
O czym można napisać wiersz?
Jak zacząć pisać wiersze?
Zasady pisania wierszy: o czym warto pamiętać?

Czy pisanie wierszy jest trudne i kto może je pisać?

Zanim zaczniemy się zastanawiać, jak napisać dobry wiersz, na przykład, miłosny, zastanówmy się, czy istnieją jakieś reguły pisania wierszy i czy tworzeniem poezji może zająć się każdy? Naszym zdaniem – jeśli tylko masz ochotę – możesz śmiało próbować swoich sił na gruncie twórczości poetyckiej. Nie zniechęcaj się początkowymi kłopotami lub niepowodzeniami, czasami przydaje się odrobina doświadczenia i przede wszystkim – determinacji…a nuż odkryjesz w sobie wielki talent? Czy pisanie wierszy jest trudne? To zależy! Od czego? Od Twoich indywidualnych predyspozycji oraz wysiłku, jaki chcesz włożyć w proces twórczy.

O czym można napisać wiersz?

Potrzebujesz poradnika wskazującego, jak pisać wiersze? Po pierwsze: szukając odpowiedniego tematu, postaraj się wsłuchać w siebie. Dlaczego to takie istotne? Najłatwiej pisze się o sprawach, które są nam znane z autopsji. Wówczas w wierszu można przekazać prawdziwe emocje, dzięki czemu słowo pisane stanie się autentyczne dla czytelnika. O czym napisać wiersz? O tym, czym chcesz się podzielić z potencjalnym obiorcą. Przykładowo, po przeżyciu nieszczęśliwej miłości, można śmiało spróbować przelać na papier swoje uczucia, co może okazać się zresztą bardzo oczyszczającym działaniem. Jak napisać wiersz o miłości? Podstawowe znaczenie ma Twoja szczerość i umiejętność zmierzenia się z własnymi uczuciami.

Mimo że poezja nierozerwalnie kojarzy się z tematyką miłosną, odpowiedź na pytanie – na jaki temat można napisać wiersz – nie jest wbrew pozorom tak prosta, jak mogłoby się wydawać. Na przestrzeni lat wiersze pisano bowiem o sprawach wzniosłych, na przykład, walce o ojczyznę. Wśród młodych poetów poruszających ten temat warto wymienić, chociażby, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Józef Szczepańskiego czy Jana Romockiego – żołnierzy walczących w czasie Powstania Warszawskiego. Pani Wisława Szymborska potrafiła w swoich wierszach natomiast poruszać tematy proste, zwyczajne, codzienne, z których przecież ostatecznie składa się życie każdego człowieka.

Jak zacząć pisać wiersze?

No dobrze…załóżmy, że wiesz już o czym chcesz napisać. Co teraz? Jak napisać wiersz rymowany? Może zastanawiasz się, jak napisać wiersz biały, czyli wiersz bez rymów? Wybór pomiędzy wierszem rymowanym, a wierszem białym zależy od tego, w jakiej formie czujesz się lepiej. To jednak nie jedyna decyzja, jaką będziesz musiał(a) podjąć. Zwróć uwagę na to, jaki rodzaj wiersza chcesz stworzyć. W początkowym etapie tworzenia możesz jednak zdać się przede wszystkim na własną intuicję i spisywać pierwsze myśli, jakie przychodzą Ci do głowy, a dopiero później uporządkować napisany tekst.

Zasady pisania wierszy: o czym warto pamiętać?

Odpowiedź na pytanie, jak napisać książkę krok po kroku lub jak pisać dobre wiersze nie jest łatwa. Nie bez powodu mówi się jednak, że talent to nie wszystko, a ważna jest również ciężka praca. Może się bowiem okazać, że początkowe trudności łatwiej będzie pokonać mając konkretne doświadczenie. Jakie są zasady pisania wierszy rymowanych lub nierymowanych? Jak pisać wiersze miłosne bądź wiersze dla dzieci?

• Po pierwsze: zostaw pole do interpretacji. Niezależnie od tego, czy zastanawiasz się, jak pisać wiersze rymowane, czy chcesz stworzyć wiersz biały, w miarę możliwości (oczywiście, ostatecznie wiele zależy od Twojej koncepcji i zamierzeń) postaraj się pozostawić przestrzeń dla czytelnika, który będzie mógł zinterpretować wiersz na swój sposób i znaleźć w nim przekaz, który najgłębiej trafia w jego uczucia. Właśnie dzięki temu wiersze stają się uniwersalne. Reasumując: nie podawaj gotowych rozwiązań.

• Po drugie: nie daj się złapać w pułapkę myślenia, że poezja nie wymaga pracy. Mogłoby się wydawać, że pisanie poezji to kwestia wyłącznie natchnienia i talentu. W praktyce jednak wiersz, tak jak wszystko, wymaga konkretnych nakładów pracy poprawiających posiadany warsztat. Myślenie, że wszystko zależy wyłącznie od własnych predyspozycji może okazać się zgubne i ostatecznie doprowadzić do frustracji.

• Po trzecie: inspiracja do pisania wierszy to podstawa. Trudno pisać przekonująco o czymś, czego samemu się nie przeżyło. Jeśli chcesz, żeby Twój wiersz był autentyczny, zacznij od tematyki, która z jakiegoś powodu jest Ci bliska. „Sonety Krymskie” Mickiewicza powstały przecież właśnie dlatego, że wieszcz odbywał podróż po Krymie.

• Po czwarte: nie zapominaj o odbiorcy! Jeżeli nie piszesz do szuflady i chcesz, żeby Twoje dzieła trafiły do czytelników, spróbuj skonkretyzować grupę odbiorców. Ma to szczególne znaczenie, jeśli Twoim celem jest pisanie wierszy dla dzieci. Wierszyki dla dzieci często mają charakter rozrywkowo – edukacyjny. Jak pisać wiersze dla dzieci? Przede wszystkim, warto zacząć od określenia wieku dzieci, do których wiersz ma być skierowany. Inaczej piszę się dla rocznych szkrabów, a inaczej dla 10-latków, prawda?

• Po piąte: czytaj! Jeżeli zastanawiasz się, jak dobrze napisać wiersz, zacznij od czytania poezji. To świetny sposób na to, by podpatrzeć, jak tworzą mistrzowie. Uwielbiasz poezję miłosną? Sięgnij po wiersze Kazimierza Przerwy Tetmajera lub erotyki pisane przez Krzysztofa Kamila Baczyńskiego dla jego żony – Barbary. Jesteś fanką/fanem utworów opatrzonych nutką tajemniczości? W takim razie, koniecznie zapoznaj się z twórczością Edgara Allana Poe’go. Z kolei, jeżeli szukasz tekstów filozoficznych, do gustu mogą przypaść Ci wiersze Zbigniewa Herberta.

REASUMUJĄC: jak poprawnie napisać wiersz? Zastanów się, na jaki temat chcesz pisać. Najlepiej, jeśli Twoją inspiracją będą wydarzenia/uczucia itp., które sam(a) przeżyłeś(aś), których byłeś(aś) świadkiem. Wiersze powinny bazować na autentyczności. Poza tym, w miarę możliwości postaraj się pozostawić pole do interpretacji dla czytelnika. Bez podawania gotowych rozwiązań, odbiorca będzie mógł odnieść wiersz do własnej sytuacji. Nie zapominaj, że bardzo istotne jest dopasowanie wiersza do grupy odbiorców, do której chcesz skierować swój utwór. Czytanie poezji to źródło przydatnej wiedzy, natomiast pisanie wierszy, nawet początkowo niezadowalających, pozwoli Ci doskonalić Twój warsztat.