7 września 2020

Powieść: co to jest, jakie ma rodzaje i cechy?

3 min

Bardzo prawdopodobne, że w swoim życiu przeczytałaś(eś) już niejedną powieść, ale czy wiesz właściwie czym charakteryzuje się ten gatunek literacki? Czy potrafisz wymienić przynajmniej podstawowe cechy powieści? A może zastanawiasz się, jakie są najważniejsze zasady pisania powieści, bo zamierzasz stawiać pierwsze kroki w literackim świecie? Spróbujmy sobie w takim razie bliżej zdefiniować to pojęcie!

Co to jest powieść?
Jakie są podstawowe rodzaje powieści?
Jakie są cechy gatunkowe powieści?

Co to jest powieść?

Jak brzmi definicja powieści? Przede wszystkim, opisując powieść należy pamiętać, że jest to utwór prozatorski. Oznacza to, najprościej rzecz ujmując, że powieść jest pisana prozą. Jednocześnie, cechą charakterystyczną tego gatunku literackiego jest zazwyczaj bardzo mocno rozbudowana akcja i duża liczba postaci. Historia opowiadana w powieści jest natomiast przedstawiona w kompleksowy sposób. Oznacza to, że ma swój początek, rozwinięcie oraz zakończenie. Spróbujmy to sobie wyjaśnić na konkretnym przykładzie, jakim jest „Mistrz i Małgorzata” Michaiła Bułhakowa. Początkiem historii jest pojawienie się Wolanda w Moskwie. Woland planuje wydać bal i szuka gospodyni. Wybór pada na Małgorzatę. Wątek opisujący perypetie szatana i jego świty w Moskwie jest przeplatany z wątkiem przedstawiającym historię Mistrza i Małgorzaty oraz Poncjusza Piłata i Jeszui. Na koniec jednak Bułhakow wyjaśnia, co dzieje się z poszczególnymi bohaterami jego książki, spinając całość swoistą klamrą.

Jakie są podstawowe rodzaje powieści?

Typy powieści są uzależnione, między innymi, od poruszanej przez powieść tematyki. Jakie rodzaje powieści i przykłady można wyróżnić? Dzisiaj mamy do czynienia, na przykład, z powieścią psychologiczną, powieścią historyczną, powieścią fantastyczną, detektywistyczną itp. Przykładem powieści historycznej będzie chociażby „Ogniem i mieczem” Henryka Sienkiewicza. Jako powieść psychologiczną określa się „Zbrodnię i karę” Fiodora Dostojewskiego, natomiast powieścią fantasy można nazwać książkę autorstwa Tolkiena „Hobbit, czyli tam i z powrotem”. Wymieniając cechy powieści historycznej, kryminalnej, fantastycznej, naukowej itp., należy więc przede wszystkim pamiętać o tematyce książki.

Jakie są cechy gatunkowe powieści?

Musisz pamiętać, że cechy charakterystyczne dla powieści, jako gatunku literackiego, są w dużej mierze uzależnione od tego, z jakim rodzajem powieści masz do czynienia. Istnieje jednak kilka wyznaczników tego gatunki literackiego, wspólnych dla wszystkich rodzajów. Jakich?

Po pierwsze: powieść zazwyczaj jest relatywnie długim utworem, w przeciwieństwie do opowiadania. Wynika to w dużej mierze z rozbudowanej akcji prowadzonej przez narratora. Bardzo często akcja powieści składa się z wielu wątków, które wymagają odpowiedniego opisania, stąd większa objętość w stosunku do wielu innych gatunków literackich.

Po drugie: narracja powieści może być prowadzona z różnych perspektyw: narracji pierwoosobowej, drugoosobowej lub trzecioosobowej. Czasami różne rodzaje narracji są ze sobą łączone w jednej powieści i pozwalają na zyskanie nowych informacji i świeże spojrzenie na tworzoną fabułę. Narrator trzecioosobowy jest bardzo często jednocześnie narratorem wszechwiedzącym.

Komentarze

Brak komentarzy...

Również warte przeczytania

26 kwietnia 2022

Co to jest powieść reportażowa i jakie są jej cechy gatunkowe?

Reportaże to świetny sposób na dogłębne pokazanie otaczającej nas rzeczywiści lub opis ważnych z punktu widzenia społeczeństwa wydarzeń. Reportaże zresztą cieszą się dużą popularnością, często sięgając po trudne i skomplikowane tematy. Jednym z najbardziej znanych mistrzów polskiego reportażu był oczywiście Ryszard Kapuściński. Reportaże mają to do siebie, że są bardzo realistyczne i przedstawiają prawdziwe sytuacje. To pojęcie jest obecnie powszechnie znane, podobnie jak definicja powieści, ale czy wiesz czym właściwie jest powieść reportażowa? Potrafisz wymienić jej charakterystyczne cechy? Powieść reportażowa zdecydowanie zasługuję na bliższe poznanie, dlatego dzisiaj spróbujemy wyjaśnić to pojęcie.

PRZECZYTAJ WPIS

25 maja 2022

Na czym polega narracja personalna?

Czytając książki na pewno zauważyłaś(eś), że różnią się one typami narracji. Inaczej wygląda narracja behawioralna, a jeszcze inaczej narracja personalna, którą reprezentują często lektury szkolne. W dzisiejszym wpisie zajmiemy się tym ostatnim przypadkiem i wyjaśnimy co to jest narracja personalna, jakie są jej podstawowe cechy oraz podamy przykłady utworów, w których występuje.

PRZECZYTAJ WPIS

6 września 2020

Co to jest opowiadanie i jakie cechy ma ten gatunek?

Chcesz rozpocząć swoją przygodę z pisaniem? Opowiadania to forma literacka, która będzie idealna na pierwszy ogień. Dlaczego? Jak napisać opowiadanie, żeby efekt końcowy był zadowalający? W tym artykule odpowiadamy właśnie na te pytania i przedstawiamy zasady pisania opowiadania – czytaj dalej!

PRZECZYTAJ WPIS

2 grudnia 2020

Cechy powieści realistycznej, czyli życie zwykłego człowieka w centrum literackich zainteresowań. Co wyróżnia powieść realistyczną na tle całego gatunku?

Najważniejsze cechy powieści realistycznej to jej obiektywizm, autentyczność oraz koncentracja na perypetiach statystycznego Kowalskiego. Chcesz wiedzieć więcej? Czytaj dalej! Powieść realistyczna na stałe zadomowiła się w światowej literaturze. Dlaczego? Książki, które są reprezentantem tego rodzaju powieści to doskonała literacka pożywka dla osób spragnionych realizmu, prawdziwych wydarzeń, rzeczywistych zależności społecznych itp. Podpowiemy Ci, jaka jest definicja powieści realistycznej oraz jej podstawowe cechy. Ciekawy(a)? Zapraszamy do lektury!

PRZECZYTAJ WPIS

12 kwietnia 2022