18 lipca 2022
Co to jest kontrast w literaturze?

Co to jest kontrast w literaturze?

3 min

Literatura na przestrzeni wieków wykorzystywała (i dalej wykorzystuje) różne techniki, które mają na celu przede wszystkim wzmocnić przekaz artystyczny czy nakierować czytelnika na konkretną interpretację. Przykładem może być chociażby groteska, której zadaniem często było szokowanie czytelnika i skłanianie go do refleksji. W dzisiejszym wpisie wyjaśnimy natomiast, co to jest kontrast w literaturze i w jakich dziełach można znaleźć przykłady jego zastosowania. Ciekawy/a? Zapraszamy do lektury!

Kontrast w literaturze: definicja

Kontrasty w literaturze polegają przede wszystkim na zestawieniu ze sobą kontrastujących wydarzeń, osób, przedmiotów czy zjawisk. W praktyce oznacza to skonfrontowanie piękna z brzydotą, uczciwości z kłamstwem, bogactwa z biedą, nieśmiałości z przebojowością, czystości z brudem itp. Jest to popularne rozwiązanie u twórców z różnych epok literackich. Kontrast może być stosowany zarówno w prozie, jak i w poezji. Czerpie z niego wiele literatura obcojęzyczna i literatura polska.

Czemu służy kontrast w literaturze?

Jeżeli zastanawiasz się do czego służy kontrast w literaturze, odpowiedź jest prosta – podstawowym celem zastosowania tego zabiegu jest podkreślenie konkretnych cech kontrastowego zestawienia. Przykład? Brud jest szczególnie widoczny dopiero w zestawieniu z czystością. Twórca może więc zaakcentować duże różnice pomiędzy określonymi zjawiskami, osobami lub wydarzeniami lub podkreślić wymowę dzieła literackiego w wybranym fragmencie.

Kontrast w literaturze: przykłady

Przykłady wykorzystania kontrastu w literaturze można mnożyć. Dlaczego? Przede wszystkim ze względu na to, że jest to stosunkowo łatwy zabieg stylistyczny, który jednocześnie da się wykorzystać na wiele różnych sposobów. Kontrast w ciekawy sposób zastosował Michaił Bułhakow w powieści „Mistrz i Małgorzata”. Rozdziały opowiadające o wizycie Wolanda i jego świty w Moskwie przeplatają się z rozdziałami opisującym historię Jeszui, który staje przed Poncjuszem Piłatem. Poza tym, w „Mistrzu i Małgorzacie” na zasadzie kontrastu zestawione ze sobą zostało dobro i zło. 

 

Kontrast wykorzystał także Władysław Reymont, kreując w „Chłopach” dwie najważniejsze postaci kobiece: Jagnę i Hankę. Hanka na początku była przytłoczona sytuacją, w jakiej się znalazła, ale w toku powieści przeszła spektakularną metamorfozę: stała się silna, zaradna, a jednocześnie potrafiła wybaczyć Borynie dawne spory. Ostatecznie Hanka zaczęła bardzo twardo stąpać po ziemi i „wyrosła” na prawdziwą gospodynię. Jagna natomiast nie potrafiła odnaleźć się w otaczającej rzeczywistości. Często „bujała w obłokach”, a duża część jej aktywności skupiała się na romansach.

Komentarze

Brak komentarzy...

Dodaj komentarz
Tekst musi mieć więcej niż 50 i mniej niż 20000 znaków.

Dodaj komentarz

Zaloguj się na swoje konto, aby mieć możliwość komentowania. Przejdź do strony logowania.

Również warte przeczytania

Sprzedaj książki

Wypłaciliśmy już 29 864 728 zł za sprzedane książki w Skupszop.pl

Kamera

Korzystaj wygodnie z naszej aplikacji