Czym jest narracja auktorialna?

Co to jest narracja auktorialna?

Narracja auktorialna, w przeciwieństwie do narracji personalnej, oznacza, że narrator nie patrzy na fabułę utworu oczami określonych postaci literackich. Wręcz przeciwnie, jest on kimś kto nie należy do wydarzeń przedstawianych przez autora. To ktoś „występujący” z boku. Nie da się również jednoznacznie wskazać kim jest narrator, mimo, że jest to narrator osobowy. Narrator auktorialny nie musi być jednak mimo to bezstronnym narratorem, wręcz przeciwnie – dopuszcza się możliwość przedstawienia jego sposobu myślenia. 

Jakie są najważniejsze cechy narracji auktorialnej?

W przypadku narracji personalnej wiedza narratora ogranicza się do informacji, jakie posiada postać, z perspektywy której narracja jest prowadzona. W efekcie czego wiedza narratora nie jest nieograniczona. Zupełnie inaczej wygląda to w narracji auktorialnej. Narrator auktorialny może być narratorem wszechwiedzącym i stanowić dla czytelnika główne źródło wiedzy na temat wydarzeń i postaci przedstawianych w utworze, również w kontekście przeszłości bohaterów. 

Narracja auktorialna – przykłady wykorzystania w literaturze polskiej

Przykładem narracji auktorialnej jest jedna z najsłynniejszych powieści Stefana Żeromskiego – „Przedwiośnie”. Warto zaznaczyć, że narracja auktorialna jak najbardziej może być połączona w jednym utworze z innymi typami narracji, tak jak dzieje się to chociażby w „Przedwiośniu”. To często wykorzystywane rozwiązanie, dające czytelnikowi bardziej pełną wiedzę dotyczącą fabuły oraz wewnętrznych przeżyć i poglądów bohaterów.

Narrację auktorialną da się zauważyć również w innej znanej dla Polaków powieści, czyli „Lalce” Bolesława Prusa, gdzie przeplata się ona, na przykład, z fragmentami opowiadanymi z pierwszoosobowej perspektywy przyjaciela Stanisława Wokulskiego – subiekta Ignacego Rzeckiego. Narracja jest realizowana w formie jego pamiętników. Narracja auktorialna pojawia się także we flagowej powieści polskiego pozytywizmu, czyli „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej.