Jak napisać streszczenie i zawrzeć w nim to, co ważne?

Co to jest streszczenie?

Streszczenie to krótki tekst, w którym w skondensowany sposób przedstawiamy daną historię. Po zapoznaniu się z nim, czytelnik powinien mieć ogólne pojęcie o problematyce i motywach wykorzystanych  w danym tekście. Może odnosić się do książki, filmu, artykułu naukowego czy zdarzenia z życia codziennego. Jego głównym celem jest przedstawienie najważniejszych wydarzeń, z pominięciem nieistotnych dla fabuły szczegółów. Pod pewnymi względami przypomina inne formy skrótowego przedstawienia danego utworu (może być dobrym ćwiczeniem przygotowującym na przykład do pisania konspektu książki). Zasadnicza różnica jest taka, że koncentruje się przede wszystkim na przybliżeniu fabuły danego tekstu.

Jak się pisze streszczenie?

Pisząc streszczenie, bardzo ważnym jest, by dobrze zrozumieć tekst i wiernie oddać myśl przewodnią w nim zawartą. Dlatego warto poświęcić więcej czasu na zrozumienie materiału źródłowego, powiązań pomiędzy poszczególnymi wydarzeniami czy ciągu przyczynowo–skutkowego zachodzącego pomiędzy jego częściami. Wtedy na pewno będzie nam łatwiej wyciągnąć najważniejsze momenty i przygotować się do pisania streszczenia. Powinno być ono krótkie i obiektywne, pozbawione dygresji z własnego życia czy osobistych opinii. Przedstawiamy wyłącznie kluczowe wydarzenia, ułożone w kolejności chronologicznej. Ponadto ważne jest, by unikać przytaczania cytatów i kopiowania wyrażeń z oryginału. 

Warto dowiedzieć się najpierw, jak czytać ze zrozumieniem, ponieważ będzie to niesamowicie przydatna umiejętność podczas pisania streszczenia! W streszczeniu nie używamy mowy niezależnej (czyli dosłownego cytatu z treści), tylko zależnej (ktoś powiedział, że jakaś czynność może nieść za sobą dane konsekwencje). Warto poczytać o sposobach parafrazowania tekstu, ułatwi nam to potem przedstawienie historii własnymi słowami. Jeżeli napisanie streszczenia jest twoim zadaniem domowym warto upewnić się, czy masz narzucone jakieś ograniczenia co do długości. Jeśli nie, warto pamiętać, że streszczenie nie powinno przekraczać 10% długości tekstu źródłowego. Może być ono oczywiście krótsze, jednak formułowanie go w dosłownie kilku zdaniach nie zawsze będzie dobrym rozwiązaniem.

Jak napisać streszczenie książki?

Aby napisać streszczenie książki, niezbędna jest znajomość jej fabuły oraz najważniejszych wydarzeń i powiązań między nimi. Oczywiście przeczytanie książki zajmuje trochę czasu, ale są ćwiczenia i sposoby na szybsze czytanie książek, a wiedza wyniesiona z osobiście przeczytanej lektury na pewno będzie większa niż ta oparta o opracowania! Warto podczas czytania książki zaznaczać lub wynotowywać sobie najważnejsze zdarzenia oraz tworzyć plan zdarzeń – ułatwi to późniejszą pracę nad streszczeniem. 

Pamiętaj, że powinno ono zawierać tylko najistotniejsze elementy akcji, dlatego nie warto koncentrować się nadmiernie na postaciach drugoplanowych lub wydarzeniach pobocznych, niewnoszących wiele do fabuły. Warto zanotować miejsca pojawiające się w historii, o ile są one ważne dla przedstawienia kontekstu wydarzeń. Streszczenie powinno być krótkie i rzeczowe, dlatego należy unikać ozdobnego stylu wypowiedzi oraz nadmiernej liczby przymiotników, nawet jeżeli książka napisana jest barwnym językiem.

Jak napisać streszczenie pracy licencjackiej?

Pisanie streszczenia pracy licencjackiej może być stresującym zadaniem nawet dla osób z lekkim piórem. W końcu włożyliśmy w nasze dzieło tyle pracy, a teraz musimy je opisać w ograniczony sposób i wyciągnąć esencję naszego tekstu. Przede wszystkim upewnij się, czy jest ono potrzebne. Zapytaj promotora lub pracowników dziekanatu swojej uczelni, czy jest ono wymagane. Nawet jeśli nie, warto pokusić się o jego stworzenie, ponieważ podnosi wartość napisanej pracy i umożliwia łatwiejsze zorientowanie się w jej treści.

Streszczenie pracy licencjackiej pisze się już po zakończeniu pracy nad jej treścią, gdy cała zawartość naukowa jest już przygotowana. Co musi zawierać? Przede wszystkim odpowiedź na pytanie, jakiemu zagadnieniu poświęcona jest praca. Warto pamiętać, że czytelnik może nie być ekspertem w danej dziedzinie, lecz poszukiwać odpowiedzi na konkretne pytania. Użycie prostego języka w streszczeniu na pewno mu to ułatwi. Można zamieścić do 10 słów kluczowych, dzięki którym łatwiej będzie zorientować się w zawartości pracy.

Innymi elementami takiego opracowania jest przybliżenie celu i metod badawczych w niej użytych czy (opcjonalnie) trudności, z jakimi przyszło się podczas jej pisania zmierzyć. Z reguły preferowana długość to pomiędzy 1000 a 3500 znaków, dlatego warto dokładnie przemyśleć, co należy w nim zawrzeć. Warto pomyśleć też o przetłumaczeniu streszczenia na język obcy (najlepiej angielski), aby zwiększyć możliwy zasięg jego odbioru. Jeśli czujesz się na siłach, możesz to zrobić samodzielnie. Branżowe książki do nauki języków mogą być pomocne w znalezieniu odpowiednich fraz. Jeżeli nie chcesz tłumaczyć tekstu samodzielnie, możesz skorzystać z pomocy profesjonalnych tłumaczy.

Czy w streszczeniu są akapity?

Oczywiście, w bardziej obszernym streszczeniu – jak w każdej innej dłuższej formie wypowiedzi – powinny pojawić się akapity. Sprawiają one, że tekst jest bardziej uporządkowany i łatwiej się w nim zorientować. Umieszczamy je często tam, gdzie kończymy omawiać zamknięty wątek lub przenosimy się w inne miejsce zdarzeń. Streszczenie nie musi być podzielone na wstęp, rozwinięcie i zakończenie, ponieważ jego treść ma koncentrować się na istocie omawianego tekstu. 

Podsumowując, czyli nomen omen streszczając: właśnie dowiedzieliście się, czym jest streszczenie i w jaki sposób można się przygotować do jego stworzenia. Ponadto przeczytaliście, jak napisać streszczenie książek i prac licencjackich oraz na co warto zwrócić uwagę podczas pracy nad nimi. Na końcu przeczytaliście o podziale tekstu w streszczeniu.