Co to jest literatura grozy i jakie są jej cechy gatunkowe?

Co to jest literatura grozy?

Jaka jest definicja literatury grozy? Bardzo prosta – książki mają przede wszystkim wywoływać nastrój, trzymać czytelnika w napięciu i być katalizatorem strachu. Motyw grozy w literaturze jest bardzo popularnym rozwiązaniem, zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że autorów książek w zasadzie nic nie ogranicza – mogą kreować dowolne światy, postacie itp. Jeżeli chcesz lepiej poznać polską literaturę grozy, koniecznie sięgnij po takie książki jak: „Dom na Wyrębach” Stefana Dardy – świetna, trzymająca w napięciu lektura pełna tajemnic (jeżeli spodoba Ci się pierwsza część, przeczytaj również kontynuacje cyklu!) oraz „Muzeum dusz czyśćcowych” Stefana Grabińskiego.

Jakie są cechy gatunkowe literatury grozy?

Wiesz już, jacy autorzy literatury grozy, w Polsce i na świecie, zasługują na bliższe zapoznanie się z ich twórczością, umiesz zdefiniować ten rodzaj książek, ale czy potrafisz właściwie wymienić podstawowe cechy klasycznej literatury grozy? 

• Czerpanie z opowieści i wierzeń ludowych. Klasyka literatury grozy bardzo często bazuję na elementach pochodzących z ludowości. W podobnych książkach nie brakuje wampirów, które w Polsce kiedyś nazywano wąpierzami, duchów, utopców itp. Oczywiście, charakter występujących postaci jest w dużej mierze związany z tym, z jakiego regionu pochodzą wierzenia wykorzystane podczas pisania książki, ale sięganie po starsze, mroczne opowieści, bazowanie na ludowych przekazach itp. to sposób na zbudowanie niesamowicie klimatycznej historii. 

• Specyficzny klimat. Nastrój grozy w literaturze nie bierze się znikąd. Bardzo często fabuła książek umieszczana jest w starych zamkach, opuszczonych domach z dala od cywilizacji, w miejscach uważanych za przeklęte itp. Ciemność, samotność, złe warunki pogodowe – to te elementy opowieści, które zdecydowanie budują charakterystyczny dla tego rodzaju powieści klimat. 

• Bohaterowie targani emocjami. W wielu przypadkach bohaterowie książek grozy to ludzie na rozdrożu, przygnieceni problemami, którzy starają się zbudować swój świat od nowa lub wyjeżdżają, żeby złapać dystans do przeszłych wydarzeń. Zdarza się, że bohater tego rodzaju powieści ma jakąś tajemnicę, która podczas czytania książki zostaje stopniowo odsłonięta.

• Elementy fantastyczne. Typową cechą literatury grozy są występujące w niej elementy fantastyczne. W wielu opowieściach świat realny zdecydowanie miesza się ze światem fantastycznym, nawzajem się przenikając. Cała historia często zresztą zaczyna się zwyczajnie, a dopiero jej rozwój przynosi nowe, niesamowite wydarzenia. 

Jeżeli szukasz najlepszej literatury grozy, koniecznie sięgnij po powieści gotyckie, które były szczególnie popularne w dziewiętnastym wieku. Cechą charakterystyczną powieści gotyckiej jest nie tylko otoczenie (tajemnicze, nawiedzone itp.), ale przede wszystkim bohaterowie, którzy bardzo często pałali do siebie bardzo dużym uczuciem, jednocześnie jednak pochodząc z dwóch przeciwległych „biegunów”. Chcesz lepiej zaznajomić się z tym gatunkiem literackim? W takim razie, na Twojej liście „do przeczytania” koniecznie muszą się znaleźć takie pozycje, jak: „Opowieści miłosne, śmiertelne i tajemnicze” Edgara Allana Poe’go, „Portret Doriana Greya” Oscara Wilda czy „Dracula” Brama Stokera. 

Zostańmy na chwilę przy „Draculi”. To książka, którą koniecznie musisz przeczytać, jeżeli uwielbiasz nastrój grozy w książkach. Bram Stoker doskonale odmalował strach jednego z głównych bohaterów i beznadziejność jego sytuacji, tworząc absolutnie niesamowity klimat, dlatego książka Stokera będzie doskonałą propozycją dla wszystkich osób, które dopiero zaczynają swoją przygodę z literaturą grozy. Po jakie jeszcze pozycje zdecydowanie warto sięgnąć, jeżeli lubisz ten dreszczyk strachu? „Księga cmentarna” Neila Gaimana, „Frankenstein” Mary Shelley, „Pan na Wisiołach. Mroczne siedlisko” Piotra Kulpy czy „Kobieta w czerni” Susan Hill. Możesz stworzyć własny ranking książek z kategorii: literatura grozy i sukcesywnie czytać wszystkie umieszczone w nim książki. Jeszcze raz przypominamy, że na szczególną uwagę zasługują oczywiście polskie powieści grozy! Poza książkami Stefana Dardy i Stefana Grabińskiego, doskonałą propozycją, której czytanie dostarczy Ci wiele emocji jest „Księga jesiennych demonów” Jarosława Grzędowicza, „Gałęziste” Artura Urbanowicza oraz „Wampir” Władysława Reymonta. 

PODSUMUJMY: literatura grozy często nawiązuje do ludowych motywów, a jej cechą charakterystyczną jest budowanie niesamowitego, podszytego igiełkami strachu klimatu, dlatego książki, które wchodzą do kanonu tego rodzaju literatury, to pozycja obowiązkowa dla wszystkich osób, które uwielbiają tajemnice i mroczne opowieści.