28 kwietnia 2022

Funkcja metajęzykowa: definicja i przykłady

3 min

Umiejętność mowy stanowi podwalinę rozwoju współczesnych społeczeństw. Funkcja fatyczna, informatywna, poetycka, ludyczna – to tylko niektóre z funkcji, które dzisiaj pełni język. W tym artykule skupimy się natomiast na funkcji metajęzykowej. Podamy jej definicję, opiszemy najważniejsze cechy, a dla lepszego zobrazowania pojęcia, podamy przykłady zastosowania funkcji metajęzykowej.

Na czym polega funkcja metajęzykowa?
Funkcja metajęzykowa: cechy
Funkcja metajęzykowa: przykłady
Co to jest funkcja metajęzykowa? Podsumowanie

Na czym polega funkcja metajęzykowa?

Metajęzykowa funkcja języka zaczęła rosnąć siłę w momencie, w którym człowiek zaczął się zastanawiać nad naturą, budową, cechami itp. języków używanych przez ludzkość. Jeżeli zastanawiasz się, na czym w praktyce polega funkcja językowa, odpowiedź jest prosta – tę funkcję realizują wszelkie zwroty czy teksty pisane, w których omawiany jest sam język: jego zasady gramatyczne, części składowe, zasady stylistyczne, znaczenie poszczególnych słów i pojęć.

Funkcja metajęzykowa: cechy

Cechy metajęzykowej funkcji języka wynikają bezpośrednio z jej charakteru. To właśnie dzięki metajęzykowej funkcji językowej zdania lub jakiegokolwiek innego fragmentu wypowiedzi można wyjaśnić konkretne kwestie związane z szeroko pojętym językiem. Funkcję metajęzykową realizujesz, kiedy objaśniasz zasady gramatyczne, pochodzenie i znaczenie poszczególnych wyrazów itp., co oznacza proste, informacyjne komunikaty, najczęściej skupione wyłącznie na ich zasadniczym sensie, często bez zwracania uwagi na zastosowanie funkcji poetyckiej czy ludycznej.

Funkcja metajęzykowa: przykłady

Przykłady funkcji metajęzykowej języka w literaturze to przede wszystkim pozycje o charakterze naukowym, których celem jest wyjaśnienie, zdefiniowanie i lepsze przedstawienie konkretnych kwestii związanych z językiem i jego budową. Jako przykład funkcji metajęzykowej należy więc wymienić podręczniki do szkoły podstawowej lub podręczniki przeznaczone dla jakichkolwiek innych stopni nauki, służące do nauczania języka polskiego, opracowania językowe itp. Ich szeroki wybór znajdziesz w naszej ofercie – zapraszamy! Proponujemy również nowe oraz używane lektury i pomoce szkolne.

Jeżeli używasz sformułowań typu: „zdanie podrzędnie złożone to zdanie, w którym występują zdania składowe, w których zdanie podrzędne wywiązuje się ze zdania podrzędnego” lub „środki stylistyczne to elementy językowe, które mają wzbudzić w odbiorcy konkretną reakcję” to posługujesz się metajęzykową funkcją języka.

Co to jest funkcja metajęzykowa? Podsumowanie

Reasumując, metajęzykowa funkcja języka oznacza wypowiedzi lub teksty pisane, w których podejmowany jest temat samego języka. To właśnie tej funkcji używasz, jeżeli wyjaśniasz znaczenie słów lub opisujesz wyróżniki języka czy jego części składowe. W związku z tym, funkcja metajęzykowa jest realizowana przede wszystkim w opracowaniach naukowych czy podręcznikach, ale często spotkasz się z nią również w życiu codziennym.