Michaił Lermontow - sylwetka autora

Michał Lermontow, rosyjski pisarz i dramaturg, jest jednym z najbardziej znanych twórców XIX wieku, silnie związanych z romantyzmem. Zasłynął jako autor romantycznych poematów, inspirowanych motywami ludowymi, oraz jako twórca refleksyjno-filozoficznej i patriotycznej liryki. Lermontow zasłynął również jako autor pierwszej rosyjskiej powieści psychologicznej, "Bohater naszych czasów", i uznawany jest za klasyka literatury rosyjskiej.

Urodził się w zamożnej rodzinie szlacheckiej jako syn kapitana Jurija Lermontowa i Marii Arseniewej. Jego przodkowie, według rodzinnych przekazów, pochodzili od szkockiego Learmontha, który osiedlił się w Rosji na początku XVII wieku. Po śmierci matki, od 1817 roku wychowywała go babka, Jelizawieta Aleksiejewna Arseniewa, z którą spędził dzieciństwo, mając ograniczony kontakt z ojcem. Lermontow odebrał staranne wykształcenie w domu; już jako chłopiec znał francuski i niemiecki, a z biegiem czasu nauczył się rysunku i malarstwa pod okiem Piotra Jefimowicza Zabołockiego.

W 1828 roku rozpoczął studia na Uniwersytecie Moskiewskim, a wkrótce potem wyjechał na dwa lata do Petersburga, gdzie uczęszczał do szkoły podchorążych gwardii. Lermontow sympatyzował z dekabrystami, a jego zainteresowania obejmowały również literaturę angielską; tłumaczył Byrona na rosyjski i czytał dzieła Shelleya. Jego debiut literacki przypadł na 1828 rok z poematem "Chadży Abrek", który opublikowano w 1835 roku.

W 1837 roku napisał wiersz "Śmierć poety", oskarżając w nim rosyjskie kręgi polityczne o śmierć Puszkina. W rezultacie zesłano go na Kaukaz, gdzie trwał konflikt z miejscową ludnością. Jego twórczość, w tym powieść "Bohater naszych czasów", oraz rosnąca popularność kolejnych wierszy, uczyniły z niego czołową postać rosyjskiej poezji, z wpływem na literaturę sięgającą daleko poza XIX wiek. Jego dzieła były postrzegane jako buntownicze i uderzające w carat, co czyniło je szczególnie niebezpiecznymi ze względu na nowoczesne podejście do formy i utrzymującą się popularność.

Po krótkim czasie nawrotu do Rosji, w 1840 roku Lermontow ponownie został zesłany na Kaukaz za udział w pojedynku z synem francuskiego ambasadora. Zginął rok później, w 1841 roku, w Piatigorsku, w pojedynku z majorem Nikołajem Martynowem, którego wcześniej wielokrotnie atakował słownie. Lermontow w swojej twórczości inspirował się europejskimi romantykami, takimi jak Byron czy Schiller, zachowując jednak oszczędność formy i nowoczesność, które odróżniały jego poezję od innych. Buntowniczy charakter i estetyka jego dzieł są głównymi powodami ich nieustającej aktualności w literaturze rosyjskiej.