W życiu jak w teatrze

Edward Dziewoński (1916-2002) to postać ściśle związana z polską sceną teatralną i kabaretową. Znany jako aktor i reżyser, zdobył popularność m.in. dzięki stworzonemu przez siebie kabaretowi Dudek oraz Teatrowi Kwadrat, który obecnie nosi jego imię. Dla wielu zapadł w pamięć jako Kuszelas z „Kabaretu Starszych Panów” czy Dzidziuś z filmu „Eroica”. Jego charakterystyczny głos znany jest również jako Ferdynand Wspaniały z animowanego serialu. Bliscy i znajomi mówili o nim po prostu Dudek.

Dudek, jako wyjątkowy człowiek, był uważany przez przyjaciół za osobę o nietuzinkowym charakterze, a jednocześnie niezwykle lojalnego kompana. Książka poświęcona jego życiu odzwierciedla tę niecodzienną osobowość, oferując czytelnikom możliwość zanurzenia się w jego unikalnym sposób opowiadania. Nie sposób tu mówić o chronologii; dominują raczej subiektywne skojarzenia i prawdziwy zmysł do opowiadania historii. Podróżujemy przez różne epoki i anegdoty, a każda z nich wzbogaca naszą wiedzę o teatrze, kabarecie, filmie i telewizji okresu powojennego, nie pomijając wspomnień z przedwojennej Warszawy.

Antoni Marianowicz żartobliwie wspomina o jego niespodziewanym wejściu w sferę pisarstwa: „Zabierz się raptem, z nienacka, z marszu do zupełnie innej konkurencji". Na pytanie o postępy, Dudek odpowiadał: „Piszę, piszę”. I rzeczywiście, pewnego dnia przeczytałem jego gotowe wspomnienia, które mnie zaskoczyły. Zawsze był związany ze słowem, ale napisanie tych wspomnień w ograniczonym czasie było zadaniem na zupełnie inną skalę niż to, do czego był przyzwyczajony.

Tadeusz Konwicki