Oświecenie zwyczajnego człowieka. 10 byków zen

Trudno uwierzyć, że niemal tysiąc lat minęło odkąd powstały te dziesięć rysunków, które odzwierciedlają rozwój duchowy człowieka. Pomimo upływu czasu, ich symbolika pozostaje niezwykle aktualna. Współczesny człowiek przechodzi przez te same etapy rozwoju świadomości, co nasi przodkowie sprzed pięćdziesięciu pokoleń. Mistrz zen, Kakuan, uchwycił istotne kroki przebudzenia świadomości w niezwykle prosty sposób. Tak jak w przypadku przypowieści i powiedzeń charakterystycznych dla tej duchowej tradycji, tak i te dziesięć ilustracji można interpretować na wielu poziomach. Proste z pozoru słowa kryją głębokie mistyczne znaczenia, które stanowią drogowskazy dla poszukujących.

Jednym z unikalnych aspektów tradycji zen jest wskazywanie na coś więcej niż tylko kulminację duchowego rozwoju; ponad samadhi, ponad oświeceniem, istnieje jeszcze coś więcej. W tych dziesięciu obrazach cecha ta jest szczególnie uwypuklona. Proces duchowego rozwoju jest tu przedstawiony jako logiczna, harmonijna, spójna całość. Utrata któregokolwiek z etapów mogłaby być problematyczna, ale pominięcie ostatniego, dziesiątego „byka zen”, sprawia, że poszukiwanie duchowego oświecenia pozostaje niepełne i niedokończone.

Na najwyższym poziomie świadomości okazuje się, że istnieje coś jeszcze więcej... Ci, którzy dotarli do tego miejsca, mówią, że jest tam tylko ten dziesiąty byk zen. Komentarze Osho do dziesięciu byków zen są nieocenioną ucztą dla poszukiwaczy. Pozwalają one zrozumieć istotę hermetycznych koanów oraz sens technik, które wydają się ascetyczne. Odtąd pozostaje tylko krok do odkrycia śladów byka.