Mauricio, czyli wybory

Od mojego pierwszego spotkania z twórczością Eduarda Mendozy, minęło już kilkanaście lat. Pamiętam, że sięgnąłem wtedy po “Przygodę fryzjera damskiego” i z miejsca zakochałem się w “pijackiej” prozie hiszpańskiego mistrza. Później przyszła kolej na kolejne zachwyty; “Lekka komedia”, "Brak wiadomości od Gurba", “Miasto cudów”, pozostałe części cyklu o anonimowym detektywie. Część z jego książek czytałem również w języku oryginału, próbując podszlifować swoje umiejętności w hiszpańskim. Po tak długiej przygodzie z twórczością tego pisarza, mogę stwierdzić, że Mendoza stał się jednym z moich ulubionych autorów. Zabierając się więc za ostatnią książkę Mendozy, która pozostała na mojej liście “do przeczytania” towarzyszyło mi uczucie ekscytacji i… niepewności. Mogła być to jednocześnie “wisienka na torcie” - przypieczętowanie tytułu “wybitnego pisarza” - jak i kompletne rozczarowanie i łyżka dziegciu w beczce miodu. “Mauricio, czyli wybory” okazały się być jednak czymś pomiędzy. Dlaczego?

Książka nie bez powodu nazywana jest “tą inną” w dorobku autora. Jest zdecydowanie “poważniejsza”, “normalniejsza” i uporządkowana fabularnie. Nie zaznamy tutaj charakterystycznego dla Mendozy skakania pomiędzy wątkami, jest to raczej prosta historia. Fabuła opowiada zarówno o tytułowym Mauriciu jak i o wyborach - polityce. Główny bohater jest przeciętniakiem, dentystą bez większych ambicji. Jego spokojne i nudne życie zostaje jednak zaburzone przez politykę. Chcąc tego, czy nie, bohater będzie zmuszony dokonać na swojej drodze wielu wyborów, w tym najważniejszego, bo dotyczącego wybranki jego serca. Wśród kandydatek do tej zaszczytnej roli znajdują się Clotilde oraz Porritos.

Brzmi jak banalna historia, która wydaje się niezbyt ciekawa? Przyznam, że jeśli chodzi o główne wątki fabularne tej powieści, nie czuję żadnego zachwytu. Wydaje mi się to wszystko wtórne i zupełnie nieprzystające do umiejętności pisarskich Eduardo Mendozy. Nie ma jednak miejsca na nudę, ponieważ do tej niezbyt wyszukanej historii wpleceni zostali bohaterowie o iście interesujących profilach psychologicznych. Główna trójka, Mauricio, Clotilde i Porritos, to jedne z najciekawszych figur pojawiających się w powieściach hiszpańskiego pisarza. Przyznam, że gdyby nie to, że te postacie mnie zaintrygowały (oraz interesujące tło historyczne), być może porzuciłbym lekturę “Mauricio, czyli wybory”. Tak, to dobrnąłem do końca… i w sumie dosyć mi się podobało. Tak jak wspominałem wcześniej, jestem ogromnym fanem twórczości Mendozy, więc ocena, która tutaj się pojawi jest skrajne subiektywne. I dla mnie jest to właśnie “czwórka” - książka dobra na tle pozostałych pozycji literackich pojawiających się na naszym rodzimym rynku, ale jednocześnie nie jest ona równie wybitna jak pozostałe powieści tego autora.

Kto nie przepada za prozą Eduarda Mendozy? Hiszpański pisarz przez lata wypracował sobie “markę” pisarza unikatowego i solidnego. Jego styl, który opisywany jest literackie pijaństwo bądź chuligaństwo, stał się rozpoznawalny na całym świecie i z pewnością, każdy kto czytał jakąś jego książkę jest w stanie wskazać szereg charakterystycznych cech jego literatury.

“Mauricio, czyli wybory” to trzecia książka tego autora, po którą sięgam. Zarówno “Miasto cudów” jak i “Lekka komedia” zachwyciły mnie swoistą plastycznością w budowaniu świata przedstawionego, subiektywizmu narracyjnego, jak i bogactwem języka używanego przez autora. Obie książki uznaję za bardzo dobre i porywające. Są to zdecydowanie idealne przykłady literatury środka - nie można nazwać Mendozy przedstawicielem literatury popularnej, a swoista lekkość jego prozy i romanse z “literaturą gatunkową” nie pozwalają zakwalifikować go do grona twórców sztuki wysokiej. Jest to więc literatura, która będzie pasowała zarówno mi, pani za ladą sklepową, studentowi filologii polskiej, marynarzowi, jak i wykładowcy akademickiemu.

Ujawniam się już ze swoją sympatią do tego autora, ale muszę przyznać, że takich twórców jak Mendoza jest naprawdę niewielu. Konsekwentnie podąża ścieżką, której przebłyski widać też w omawianej tutaj książce. “Mauricio, czyli wybory” różni się nieco od pozostałych znanych mi książek Mendozy, ale zdecydowanie można w nim rozpoznać rękę hiszpańskiego pisarza. Fabuła opowiada o polityce i romansie, mamy tutaj przedstawicieli proletariatu, jak i wysoko postawionych urzędników i przedstawicieli klasy wyższej. Fabuła dla tej książki jednak jest nieistotna, bo tak jak w pozostałych książkach, najważniejszy jest portret ukochanego miasta Mendozy - Barcelony. Tak jak w pozostałych książkach nakreślony został obraz miasta targanego wieloma różnymi (często skrajnymi) namiętnościami, zachwytami i problemami.

Czyta się to świetnie, nie ma to może takiej lekkości jak inne książki, ale nadal jest to wciągająca lektura. Nie polecałbym jej jako pierwszą styczność z twórczością Eduarda Mendozy, ale wszyscy ci, którzy czytali i polubili jego książki, z pewnością będą zadowoleni. Polecam.