Jesień patriarchy

Powieść o płonącej, niestrudzonej błyskotliwości. Opowieść o tym, jak władza absolutna w wyjątkowej, karaibskiej odmianie deprawuje jej posiadacza. Z roku na rok el presidenté coraz bardziej oddala się od jakichkolwiek związków ze swoim ludem, aż w końcu staje się rozpieszczonym pustelnikiem w stylu Howarda Hughesa. W swoim oderwaniu od rzeczywistości rzuca na swój lud szereg złych pełnomocników, którzy dokonują ludobójstwa bez przyczyny. W jednym z nich 20 000 dzieci zostaje zamordowanych za ich nieświadomą współpracę w przekręcie loteryjnym, który el presidenté zawsze wygrywa. Jest też moment, kiedy dosłownie piecze jednego ze swoich generałów za dostrzeżone krzywdy i podaje go oficerom z fasolką fava i wybornym "chianti", lokalną specjalnością. Na początku stuletnich rządów el presidente jest analfabetą; podpisuje dokumenty kciukiem z atramentem, jak przestępca, którego wpisuje się do księgi. Kiedy katolicki nowicjusz, którego sprofanował, uczy go czytać, powstają całe gazety codzienne w nakładzie jednego egzemplarza wyłącznie dla niego. Jak, proszę mi powiedzieć, García Marquez utrzymuje ton zręcznie przemykający między komizmem a tragizmem? To rozrywka ociekająca krwią.<br> <br> Czytanie nie jest prostym zadaniem. Trzeba tego chcieć; trzeba mieć ogień w brzuchu! Napisana w stylu modernistycznym, z wieloma jego estetycznymi konwencjami: zdaniami rozbiegowymi , krzyżującymi się/wieloma głosami bez identyfikatorów, snami przeplatającymi się z tzw. rzeczywistością, z ulotną fantazją, zmiennymi punktami widzenia, asynchronią itd. Dobrze współgra to z tak zwanym realizmem magicznym, który autor pomógł zapoczątkować, choć w tym kontekście zaczynam myśleć, że korzenie realizmu magicznego tkwiły przez cały czas w modernizmie. Są tu morza zamienione w księżycowy pył, znikające dziewice, mnóstwo wróżenia - za pomocą kart tarota, dłoni, fusów z kawy - i wynikających z tego morderczych czystek. Jest tu również wszechobecne poczucie eschatologii. 255 stron czyta się jak 400, ponieważ przez cały czas jest to praktycznie jeden ciągły akapit. Szczególnie podobały mi się fragmenty o charakterze świętokradczym; zwłaszcza posunięcie kapryśnego prezydenta, który chce, aby jego matka została kanonizowana przez Watykan. Okrutnie zabawna rzecz. Nie do przegapienia! Wasza cierpliwość zostanie sowicie wynagrodzona;-)

Powieść o płonącej, niestrudzonej błyskotliwości. Opowieść o tym, jak władza absolutna w wyjątkowej, karaibskiej odmianie deprawuje jej posiadacza. Z roku na rok el presidenté coraz bardziej oddala się od jakichkolwiek związków ze swoim ludem, aż w końcu staje się rozpieszczonym pustelnikiem w stylu Howarda Hughesa. W swoim oderwaniu od rzeczywistości rzuca na swój lud szereg złych pełnomocników, którzy dokonują ludobójstwa bez przyczyny. W jednym z nich 20 000 dzieci zostaje zamordowanych za ich nieświadomą współpracę w przekręcie loteryjnym, który el presidenté zawsze wygrywa. Jest też moment, kiedy dosłownie piecze jednego ze swoich generałów za dostrzeżone krzywdy i podaje go oficerom z fasolką fava i wybornym "chianti", lokalną specjalnością. Na początku stuletnich rządów el presidente jest analfabetą; podpisuje dokumenty kciukiem z atramentem, jak przestępca, którego wpisuje się do księgi. Kiedy katolicki nowicjusz, którego sprofanował, uczy go czytać, powstają całe gazety codzienne w nakładzie jednego egzemplarza wyłącznie dla niego. Jak, proszę mi powiedzieć, García Marquez utrzymuje ton zręcznie przemykający między komizmem a tragizmem? To rozrywka ociekająca krwią.<br> <br> Czytanie nie jest prostym zadaniem. Trzeba tego chcieć; trzeba mieć ogień w brzuchu! Napisana w stylu modernistycznym, z wieloma jego estetycznymi konwencjami: zdaniami rozbiegowymi , krzyżującymi się/wieloma głosami bez identyfikatorów, snami przeplatającymi się z tzw. rzeczywistością, z ulotną fantazją, zmiennymi punktami widzenia, asynchronią itd. Dobrze współgra to z tak zwanym realizmem magicznym, który autor pomógł zapoczątkować, choć w tym kontekście zaczynam myśleć, że korzenie realizmu magicznego tkwiły przez cały czas w modernizmie. Są tu morza zamienione w księżycowy pył, znikające dziewice, mnóstwo wróżenia - za pomocą kart tarota, dłoni, fusów z kawy - i wynikających z tego morderczych czystek. Jest tu również wszechobecne poczucie eschatologii. 255 stron czyta się jak 400, ponieważ przez cały czas jest to praktycznie jeden ciągły akapit. Szczególnie podobały mi się fragmenty o charakterze świętokradczym; zwłaszcza posunięcie kapryśnego prezydenta, który chce, aby jego matka została kanonizowana przez Watykan. Okrutnie zabawna rzecz. Nie do przegapienia! Wasza cierpliwość zostanie sowicie wynagrodzona;-)

Garcia Marquez jest najbardziej złożony i polemiczny. Jest to lektura niewygodna, momentami niepokojąca. Jest też trudna - niewiele w niej rozdziałów, nie ma akapitów, a zdania ciągną się przez kilka stron. Garcia Marquez prowadzi rozległy romans z przecinkiem, który jest jego znakiem interpunkcyjnym w tej książce.<br> <br> Powieść dotyczy bezimiennego dyktatora bezimiennego narodu karaibskiego; jest to przede wszystkim historia jego upadku i śmierci, z dodatkowymi szczegółami dotyczącymi jego krwawych rządów. Sam siebie skromnie nazwał "Generałem Wszechświata". Garcia Marquez ma doświadczenie życia pod dyktaturą (Pinilla w Kolumbii i Franco w Hiszpanii).<br> Jest to masa wpływów, które uderzają w czytelnika jak potok wody. Jak można się spodziewać, u jej podstaw leży realizm magiczny i surrealizm. Wyraźnie widać też wpływ Rabelais'go, a przez całość przewija się nić mistycyzmu. Skoki w czasie przypominają Faulknera. Jest też dosadna, wulgarna, brutalna i okrutna, czego można się spodziewać po analizie wewnętrznej dynamiki dyktatury.<br> Są też momenty głęboko komiczne. Dyktator sprzedaje morze wokół swojej wyspy Amerykanom, którzy utrzymują go przy władzy. Morze zostaje zapakowane i wysłane gdzieś do Arizony; generał dostaje w prezencie maszynę wiatrową, która ma zastąpić morskie bryzy. Krowy na wyspie rodzą się już z prezydenckim znakiem.<br> <br> Powieść jest jednak głęboko przygnębiająca, polemiczna i skupia się na nadmiarze. Generał jest groteską, a ekscesy są całkowicie przesadzone, choć nawet przemoc i perwersje mają w sobie coś z marzeń sennych. Garcia Marquez uchwycił chaos i nieświadomość życia w dyktaturze; nie ma poczucia czasu (Generał zmienia go wedle własnego uznania), wspomnienia są dowolnie zmieniane i wymyślane na nowo. Okrucieństwa są przywoływane i wyjaśniane przez generała. Spędzamy dużo czasu w głowie generała, a Garcia Marquez obnaża to, co jeden z recenzentów nazwał "samotną wadą władzy". Generał zaczyna postrzegać siebie jako boga i nadaje swojemu synowi imię Emmanuel.<br> To fascynująca, zagmatwana, wstrząsająca i mistyczna analiza serca dyktatury i serca dyktatora, ukazująca jego upadek od charyzmatycznego przywódcy do zdeprawowanej bestii.

Garcia Marquez jest najbardziej złożony i polemiczny. Jest to lektura niewygodna, momentami niepokojąca. Jest też trudna - niewiele w niej rozdziałów, nie ma akapitów, a zdania ciągną się przez kilka stron. Garcia Marquez prowadzi rozległy romans z przecinkiem, który jest jego znakiem interpunkcyjnym w tej książce.<br> <br> Powieść dotyczy bezimiennego dyktatora bezimiennego narodu karaibskiego; jest to przede wszystkim historia jego upadku i śmierci, z dodatkowymi szczegółami dotyczącymi jego krwawych rządów. Sam siebie skromnie nazwał "Generałem Wszechświata". Garcia Marquez ma doświadczenie życia pod dyktaturą (Pinilla w Kolumbii i Franco w Hiszpanii).<br> Jest to masa wpływów, które uderzają w czytelnika jak potok wody. Jak można się spodziewać, u jej podstaw leży realizm magiczny i surrealizm. Wyraźnie widać też wpływ Rabelais'go, a przez całość przewija się nić mistycyzmu. Skoki w czasie przypominają Faulknera. Jest też dosadna, wulgarna, brutalna i okrutna, czego można się spodziewać po analizie wewnętrznej dynamiki dyktatury.<br> Są też momenty głęboko komiczne. Dyktator sprzedaje morze wokół swojej wyspy Amerykanom, którzy utrzymują go przy władzy. Morze zostaje zapakowane i wysłane gdzieś do Arizony; generał dostaje w prezencie maszynę wiatrową, która ma zastąpić morskie bryzy. Krowy na wyspie rodzą się już z prezydenckim znakiem.<br> <br> Powieść jest jednak głęboko przygnębiająca, polemiczna i skupia się na nadmiarze. Generał jest groteską, a ekscesy są całkowicie przesadzone, choć nawet przemoc i perwersje mają w sobie coś z marzeń sennych. Garcia Marquez uchwycił chaos i nieświadomość życia w dyktaturze; nie ma poczucia czasu (Generał zmienia go wedle własnego uznania), wspomnienia są dowolnie zmieniane i wymyślane na nowo. Okrucieństwa są przywoływane i wyjaśniane przez generała. Spędzamy dużo czasu w głowie generała, a Garcia Marquez obnaża to, co jeden z recenzentów nazwał "samotną wadą władzy". Generał zaczyna postrzegać siebie jako boga i nadaje swojemu synowi imię Emmanuel.<br> To fascynująca, zagmatwana, wstrząsająca i mistyczna analiza serca dyktatury i serca dyktatora, ukazująca jego upadek od charyzmatycznego przywódcy do zdeprawowanej bestii.