Herezja

Leszek Kołakowski, znany filozof, w swojej książce "Herezja" stawia pytania o obecność współczesnych heretyków. Zastanawia się nad powstawaniem nowych ideologii oraz nad tym, gdzie przebiega granica tolerancji. Książka bada, czy różnica między herezją a dogmatem jest rzeczywiście tak wyraźna, a także co decyduje o uznaniu poglądu za herezję – czy to demokratyczne głosowanie, czy może przypadek.

"Herezja" zawiera serię szesnastu wykładów Kołakowskiego, które zostały wygłoszone między listopadem 1982 a lutym 1983 roku dla Polskiego radia Wolna Europa. W tych wykładach Kołakowski analizuje historyczne herezje i ich wpływ na doktrynę Kościoła katolickiego oraz innych odłamów chrześcijaństwa. Przybliża czytelnikowi najważniejsze "bluźniercze nurty" i bada, jak wpłynęły one na politykę, obyczajowość i religijność społeczeństw.

Kołakowski wskazuje również, że współczesne ruchy newage'owe czy scjentystyczne mogą być współczesnymi formami dawnych herezji – jednocześnie toczą walkę o tolerancję i stają się elementem ideologicznych sporów. Te nurty, choć traktowane jako odległe relikty przeszłości, często powracają jako świeże i rewolucyjne idee. Książka stanowi doskonały przewodnik po świecie odmiennych idei i nie wpisuje się w samozadowolenie wiary. Jak zauważył Czesław Miłosz w "Traktacie teologicznym", Kołakowski ceni sobie wędrowanie po obrzeżach herezji, unikając spokojnego samozadowolenia.