Gdzie śpiewają raki

„Gdzie śpiewają raki” stanowią debiutanckie dzieło Delii Owens, 71-letniej amerykańskiej biolog znanej z kilku publikacji naukowych, ale absolutnie nie będącej do tej pory znaną pisarką. Książkę można umieścić w kilku gatunkach, jest nieszablonowa i wielowątkowa. „Gdzie śpiewają raki” to powieść poruszająca tematy, które na początku mogą wydawać się oczywiste, czy nieoryginalne. Można je uznać za oczywiste, ponieważ są to podstawowe kwestie, tak głęboko i pierwotnie zakorzenione w duszy każdego z nas, że czasem są niezauważalne. Cóż, może tak wydawać, ale jedna rzecz jest daleka od oczywistości czy nieoryginalności: sposób, w jaki te wątki zostały potraktowane przez Delię Owens.

Owens posługuje się w swojej narracji językiem delikatnym i niebezpośrednim, zawoalowanym niekiedy emocjami, ale przede wszystkim faktami, które w kilku przypadkach zostają ujawnione dopiero po dłuższym czasie. Opisy Owens są wnikliwe i nigdy banalne - ozdobione metaforami, elementami retoryki, wierszami. Autentyczne wiersze, które idealnie pasują do siebie, jakby tworzyły układankę, mozaikę emocji.

„Zawsze doceniaj
Serce
Zdolne do czynów
Których nie zrodzi rozum.
Ono dyktuje i czuje.
Bo jak inaczej wytłumaczyć
Obraną przeze mnie
Obraną przez ciebie
Dłuższą ścieżkę przez te przełęcz?”

Akcja w fabule rozgrywa się na bagnach w stanie Karolina Północna w USA w latach 50. i 60. XX wieku. Opowiada historię Kyi, małej dziewczynki porzuconej przez rodzinę, która mieszka samotnie w szałasie na bagnach, ucząc się żyć z cudami i niebezpieczeństwami dzikiego otoczenia. Gdy dorasta, zaczyna przyciągać uwagę dwóch chłopców, którzy są zafascynowani jej niezwykłą urodą. Jeden z nich zostaje później znaleziony martwy i podejrzenia padają na nią – na „dziewczynę z bagien”. „Gdzie śpiewają raki” rozpoczyna się od odkrycia zwłok i kontynuuje naprzemiennie rozdziały dotyczące życia Kyi i śledztwa w sprawie zabójstwa Chase'a Andrewsa.

Początkowo to, co trzyma nas przyklejonych do „Gdzie śpiewają raki”, to nieposkromiony pociąg do tego miejsca pogardzanego przez wszystkich: BAGNA. Miejsce śmierci i życia. Miejsce spotkania cienia i światła. Ta powieść traktuje naturę jako bohatera, używając jej i jej mieszkańców jako istot witalnych, nadając im wagę, na którą zasługują, ale o której czasem się zapomina. Poświęca mu wiele szacunku, czego dowodem jest sprawna, fachowa i energiczna narracja; dopracowana do tego stopnia, że każdy element należący do tego świata trafia do czytelnika, nie tylko wizualnie ukazując krajobrazy poprzez plastyczny opis, ale także pozwalając tym, którzy go widzą, usłyszeć odgłosy, które tam rezonują, zapachy, które się przez nie przefiltrowują, i substancję rzeczy, które je tworzą.

Jej nieuchwytność jest postrzegana jako ochrona, miejsce, w którym człowiek czuje się jak u siebie. A przynajmniej tak czuje się nasza bohaterka: mała, zaledwie siedmioletnia dziewczynka, która jest zmuszona sama nauczyć się rozumieć życie; dziewczynka, która czuje się pozbawiona swojego „rodzinnego gniazda”. Niemal natychmiast ujawnia się element, który Owens wykorzystuje przez całą książkę - element, który będzie splatał fabułę opowieści, trzymając całą sprawę na ostrzu brzytwy, aż do samego końca. Morderstwo, wypadek. Opinie nie są zbieżne. Odciski palców też nie. Wszystko to oddalone o lata świetlne od początku narracji i pozornie niepowiązane z tamtymi wydarzeniami... ale tylko znając historię można poznać prawdę.

Nie da się ukryć, że fabuła jest miejscami mocno naciągana, ale prawdą jest również to, że zdajemy sobie z tego sprawę dopiero na końcu, po zamknięciu książki, kiedy zaczynamy się zastanawiać, co właśnie przeczytaliśmy. Teraz nawet zakończenie zaproponowane przez Delię Owens nie wydaje się już tak zaskakujące – myślę sobie: „przecież mogłem do tego dojść” – ale podczas samego czytania tempo opowieści jest na tyle szybkie, a historia tak interesująca, że nie zastanawiałem się zbytnio nad tym, a po prostu chciałem jak najszybciej uzyskać więcej i więcej treści. 

Polecam „Gdzie śpiewają raki” wszystkim, bez względu na wiek i płeć, bo choć wyraźnie widać, że jest przeznaczona dla młodzieży, to nie ogranicza jej to do zamkniętego kręgu czytelników. To powieść o życiu, miłości i porzuceniu. Oprócz tego, że oferuje szerokie spojrzenie na środowisko naturalne, które jest opisane tak, jakby mówiło, jest również interesująca ze społecznego punktu widzenia, dając przebłyski społeczeństwa i uprzedzeń, które wiązały się z nim w Stanach Zjednoczonych lat 50-tych, i śledząc wydarzenia, które rozwijają się przez prawie dwie dekady.

Zaskoczyła mnie bardzo na plus. Sięgnęłam po nią głównie dlatego, że chciałam przeczytać przed obejrzeniem filmu, a nie sądziłam, że tak mnie wciągnie — mimo że to nie do końca moje klimaty, okazała się naprawdę piękna i poruszająca.

„Gdzie śpiewają raki” autorstwa Delii Owens to niezwykła opowieść, która łączy w sobie elementy powieści przygodowej, kryminału oraz pełną emocji historię dojrzewania. Książka zabiera nas w podróż do dzikich, tajemniczych bagien Karoliny Północnej, gdzie poznajemy główną bohaterkę – Kyię Clark, nazywaną „Dziewczyną z bagien”. To historia o samotności, odrzuceniu i tęsknocie za miłością, opowiedziana w sposób wyjątkowo subtelny i poetycki.

Kya, opuszczona przez rodzinę w wieku zaledwie sześciu lat, dorasta sama na bagnach, ucząc się przetrwania i odnajdując spokój w dzikiej przyrodzie, która staje się jej najbliższym towarzyszem. Świat zwierząt i roślin to nie tylko tło powieści, ale kluczowy element w kształtowaniu się jej tożsamości. Owens w mistrzowski sposób opisuje piękno natury – bagna, które dla innych są nieprzyjazne i dzikie, dla Kyii stają się domem i miejscem, gdzie czuje się bezpiecznie.

Jednym z najbardziej uderzających aspektów książki jest kontrast między pięknem przyrody a brutalnością ludzkiej społeczności. Mieszkańcy pobliskiego miasteczka Barkley Cove widzą Kyię jako dziwaczkę, kogoś, kogo należy unikać. Ich niechęć i plotki sprawiają, że Kya staje się jeszcze bardziej odizolowana. To bolesny obraz ludzkiego osądu, który często wynika z niezrozumienia i strachu przed tym, co inne.

Narracja książki prowadzona jest dwutorowo – z jednej strony śledzimy życie Kyii od dzieciństwa, a z drugiej obserwujemy dochodzenie w sprawie tajemniczej śmierci Chase'a Andrewsa, młodego mężczyzny z miasteczka, którego ciało zostaje znalezione na bagnach. Główną podejrzaną staje się właśnie Kya, co otwiera wątek kryminalny, który przyciąga uwagę i wprowadza dodatkowe napięcie.

Mimo że powieść podejmuje wątek kryminalny, jej serce tkwi w emocjonalnej podróży Kyii. To książka o samotności i o tym, jak trudne może być odnalezienie swojego miejsca w świecie, zwłaszcza gdy jest się odrzucanym przez innych. Kya pragnie miłości i akceptacji, ale jej doświadczenia z ludźmi – zarówno rodziną, jak i mieszkańcami miasteczka – sprawiają, że trudno jej zaufać komukolwiek.

Warto również podkreślić, jak ważnym elementem książki są relacje Kyii z dwoma mężczyznami – Tate’em i Chase’em. Tate, jej pierwsza miłość, jest osobą, która wprowadza ją w świat literatury i wiedzy, co staje się dla Kyii drzwiami do samorealizacji. Z kolei Chase jest bardziej skomplikowaną postacią – z jednej strony przyciąga Kyię swoim zainteresowaniem, z drugiej skrywa mroczne tajemnice. Te relacje są kluczowe dla rozwoju fabuły i pokazują, jak skomplikowane mogą być międzyludzkie związki, zwłaszcza w obliczu trudnych życiowych doświadczeń.

„Gdzie śpiewają raki” to książka, która dotyka głębokich tematów, takich jak samotność, odrzucenie, siła przyrody, ale również miłość i nadzieja. To powieść, która pokazuje, jak bardzo możemy być ukształtowani przez nasze otoczenie i jak trudne doświadczenia z dzieciństwa mogą wpłynąć na nasze dorosłe życie. Kya, mimo swojej izolacji, staje się postacią, która budzi sympatię i współczucie. Jej siła, by przetrwać w świecie, który ją odrzucił, jest inspirująca, choć nie brakuje w niej kruchości i tęsknoty za bliskością.

Styl Owens jest przepięknie liryczny, a opisy przyrody są tak realistyczne, że można niemal poczuć wilgoć bagien i usłyszeć śpiew ptaków. Autorka, będąca biologiem z wykształcenia, wykorzystuje swoją wiedzę o naturze, by stworzyć niezwykle żywy i pełen detali świat. Bagna Karoliny Północnej stają się niemalże odrębnym bohaterem książki, a przyroda odgrywa kluczową rolę w życiu Kyii.

Podsumowując, „Gdzie śpiewają raki” to powieść, która porusza serce i zmusza do refleksji. To historia o poszukiwaniu swojego miejsca w świecie, o sile natury i o tym, jak bardzo ludzie mogą zranić lub pomóc w odnalezieniu siebie. Delia Owens stworzyła książkę pełną emocji, pięknych opisów przyrody i wnikliwych obserwacji na temat ludzkiej natury. To lektura, która zostaje z czytelnikiem na długo po zakończeniu.

“Gdzie śpiewają raki” to niesamowicie piękna i całkowicie wciągająca powieść Delii Owens, oda do środowiska naturalnego, a w szczególności bagien. Kya Clark ma 6 lat, kiedy jej matka opuszcza ich chatę na odległym pustkowiu przybrzeżnych bagien Karoliny Północnej, obok miasteczka Barkley Cove. Opuszczona dziewczynka, pozostawiona z nieprzewidywalnym i pijącym ojcem w wieku 10 lat poznała co to znaczy żyć na własną rękę. Kya jest Dzikim Dzieckiem, Dziewczyną z bagien. Mieszkańcy pobliskiego Barkley Cove plotkują o niej, drwią, Kya staje się celem nękania i ataków, społeczność dehumanizuje ją i unika, kieruje nimi nienawiść i krzywdzące uprzedzenia. Nikt poza czarnoskórym Jumpinem i jego żoną Mabel nie oferuje samotnej dziewczynie pomocy ani rady, a sami stają się obiektem rasistowskich ataków i upokorzeń.

Nie umiejąc czytać i pisać, tęskniąc za matką, Kya desperacko pragnie towarzystwa i przynależności. Przez pewien czas otrzymuje wsparcie w postaci Tate'a, który opiekuje się nią, uczy ją czytać i pisać, a także dzieli się z Kyą radością z bagiennego świata z jego owadami, dzikimi zwierzętami, ptakami, pogodą i jej nieokiełznanym wpływem na nią, zbierając coraz rzadsze pióra i muszle. Między tą dwójką rozwija się bliski związek, dopóki Tate nie odejdzie, aby studiować biologię morską na uniwersytecie. Odejście Tate'a odbija się na wewnętrznej zdolności Kyi do zaufania, ponieważ po raz kolejny znajduje się w izolacji, ale jej ciekawość przyrody bagien i zdolność do malowania wszystkiego, co się w nich znajduje, sprawia, że dąży do pogłębienia wiedzy na ten temat. Jednak nadal pragnie przynależności, a jej rodząca się seksualność i nadzieje na małżeństwo i rodzinę spotykają się ze zdradą i jeszcze gorszymi rzeczami. W książce pojawia się również wątek kryminalny. Gdy na mokradłach zostają znalezione zwłoki faworyzowanej lokalnej gwiazdy sportowej Chase’a Andrewsa mieszkańcy Barkley Cove za tragedię obwiniają Dziewczynę z bagien, z którą kiedyś łączył ofiarę romans. Śmierć przystojnego chłopaka wstrząsa lokalną społecznością. Nie ma dowodów na morderstwo, ale szeryf jest niespokojny, a matka Andrewsa i miasto pękają od plotek o morderstwie, więc dochodzi do procesu. 

Delia Owens napisała wciągającą i hipnotyzującą powieść, niezapomnianą w swoich żywych opisach przyrody na bagnach. W zestawieniu z tym zachwycającym naturalnym środowiskiem mamy małe miasteczko - Barkley Cove, obojętne w najlepszym razie, złośliwe i niebezpieczne w najgorszym, bez ducha współczucia, który mógłby wesprzeć małe dziecko zmuszone do znalezienia sposobu na finansowe przetrwanie, emocjonalnie pogrążone w żałobie, znajdujące pocieszenie w poezji, która nadaje wagę jej wewnętrznym uczuciom. Jej głęboka wrażliwość na naturę, która okazuje się być ostatecznym wychowawcą, kształtuje postrzeganie przez Kyię ludzkich zachowań, z którymi się styka. Bagno jest miejscem, do którego należy i wszystko, co się z nim wiąże jest domem, wszyscy inni ją opuścili, pozostawiając ją odsłoniętą i bezbronną, gdy zaczyna odczuwać strach. Trudno się dziwić, że kiedy elementy jej życia zaczynają się zmieniać, będzie ostrożna i nieufna, choć w odległych marzeniach pojawiają się maleńkie iskierki nadziei. 

“Gdzie śpiewają raki” to po prostu znakomita opowieść, która wedrze się do twojego serca. Z wielkimi emocjami kibicowałam Kyi pośród wielu zawirowań i złamanego serca, które przeżywa. Niesamowita lektura. Polecam wszystkim !