Górne i durne / Na Murmań

Tytuł "Górne i durne" jest podzielony na dwie części, z których każda opowiada odmienną historię, ukazując różnorodne aspekty życia i losów bohaterów. Pierwsza część książki to wspomnienia żołnierza, który z humorem i nutą nostalgii przybliża swoje dzieciństwo i młodość spędzone w polskim dworze kresowym. Główny bohater, panicz z Teodorowa, dorasta z rozbrykanego urwisa w młodego mężczyznę, przeżywając liczne przygody. W trakcie swojej młodzieńczej wędrówki nawiązuje pierwsze przyjaźnie, podejmuje się pierwszych polowań, dosiada szybkich koni i zakochuje się w uroczych pannach z okolicy. Sielskie życie na tle pięknych litewskich pól i lasów nieuchronnie zaczyna jednak przysłaniać cień nadchodzącej katastrofy.

Druga część książki, nosząca tytuł "Na Murmań", przedstawia zgoła inną rzeczywistość. To opowieść o zmaganiach żołnierzy I i II Korpusu Wschodniego oraz insurgentów z karpackiej II Brygady. Ich celem było Murmań, miejsce wydające się upragnionym kresem wyczerpującej tułaczki po Rosji. W 1918 roku, to właśnie tam formowano polskie oddziały pod dowództwem generała J. Hallera. W tę podróż ku Murmaniowi, pełną niebezpieczeństw i wyzwań, wyruszał również autor wraz z grupką żołnierzy. Druga część książki dokumentuje ich zmagania na tle wojennego chaosu i rewolucyjnych przemian, pokazując dramatyczne realia Wschodu.