Własne oczy

Piotr Matywiecki, urodzony w 1943 roku, to jeden z czołowych polskich poetów i krytyków literackich. Jego praca była wielokrotnie doceniana poprzez nominacje do prestiżowych nagród literackich, takich jak Nike, Gdynia i Silesius. Jest autorem cenionych tomików poezji, takich jak "Ta chmura powraca", "Powietrze i czerń" oraz "Którędy na zawsze". Matywiecki aktywnie angażował się w działalność opozycyjną w okresie "Solidarności", zaś przez wiele lat jego zainteresowania koncentrowały się na związku sztuki z literaturą.

Obecny zbiór esejów odkrywa fascynację autora zmysłem wzroku, który opisuje jako najbardziej samotny zmysł, oraz koncepcją "nadwyżki widzialności", która znajduje swoje miejsce w słowach. Eseje te badają twórców z różnych dziedzin sztuki i literatury, zestawiając ich w jednym "uniwersum wzroku-i-słów". Relacja między sztuką a literaturą wyraża się w wyobrażeniu Homera jako zarówno poety, jak i malarza. Matywiecki zwraca również uwagę na rolę wzroku w twórczości rzeźbiarzy, takich jak Henry Moore i Auguste Rodin, malarzy, w tym Jana Tarasina, Jana Cybisa, Tadeusza Makowskiego, oraz grafika Józefa Gielniaka.

Słowa autorów inspirowane są widzeniem dzieł sztuki, podobnie jak poezja powstająca na temat rzeźb Henry’ego Moore’a. W ramach uniwersum, które łączy oczy i usta, język w sposób synestetyczny "widzi" w sposób odmienny niż tylko wzrok. Dążenie do "widzenia oczami mowy", która jest bezpośrednia jak spojrzenie, jest kluczowym tematem zgromadzonych esejów, skupiając się na pragnieniu bezpośredniego doświadczania świata.