W poszukiwaniu nieznanego Kadath

<p>Sny odgrywały zawsze ważną rolę w twórczości H. P. Lovecrafta. Jak sam twierdzi, wiele pomysłów na opowiadania przychodziło mu w snach, podobnie jak elementy i motywy fikcyjne. Wiele z jego opowiadań zawiera ideę, że sny są narzędziem komunikacji między ludźmi a... innymi bytami, lub że mogą być oknami do rzeczywistości niewidocznej dla oczu na jawie. Nie dziwi więc fakt, że to właśnie w konwencji snu umieścił jedną z najważniejszych jego opowiadań&nbsp;<br>"W poszukiwaniu nieznanego Kadath". To właśsnie we śnie jego bohater po raz pierwszy dostrzega tajemnicze, &nbsp;piękne miasto, które czuje się zmuszony odszukać, a jego poszukiwania rozgrywają się w głębokim śnie. Tym bohaterem jest Randolph Carter, który pojawia się także w kilku innych opowiadaniach Lovecrafta i który przez wielu uważany jest za alter ego samego autora.</p><p>Lovecraft jest znany przede wszystkim jako autor logicznie wytłumaczonej, ale mrocznej i przerażającej wizji alternatywnej rzeczywistości, która przedstawia złowrogie byty poza sferą normalnego doświadczenia, z których część, ale nie cała, jest bezpośrednio związana z tym, co przyjęło się nazywać jego "Mitologia Cthulhu" (pierwsze dzieło z tego korpusu, "Zew Cthulhu", zostało opublikowane w 1927 roku, czyli w roku ukończenia tej książki) z jego koncepcją Starszych Bogów lub Wielkich Starców, potężnych złowrogich bytów, które rządziły pierwotną Ziemią i pozostają niebezpieczne. Wiele z jego fikcji poza Mitologią ma cechy i elementy, które do niej nawiązują. To samo można powiedzieć o tej noweli, w znacznym stopniu. Dlatego też nie rekomenduję po nią sięgać, jeśli chcecie dopiero zacząć swoją przygodę z Lovecrafta.</p><p>Do tego wszystkiego, choć większość twórczości tego autora można sklasyfikować jako science fiction, to akurat temu opowiadaniu najbliżej do gatunku fantasy. Można byłoby argumentować, że cała jego fikcja ma wiele podstawowych cech wspólnych, a on sam niekoniecznie dzielił ją w swoim umyśle w sposób, w jaki czynią to niektórzy późniejsi czytelnicy (nie stworzył np. terminu “mitologii Cthulhu”) i te historie nie mają właściwie całkowicie spójnego zestawu szczegółów, które je łączy. I ta nowela nie zawiera "magii" jako takiej, którą zwykle uważamy za kluczowy aspekt fantasy. Ale świat snów jest tu miejscem obiektywnym, choć niematerialnym dla świata na jawie; normalne koty mogą tu co noc przeskakiwać z Ziemi na ciemną stronę Księżyca, a wiele ze zbudowanego świata ma charakterystyczne dla fantasy tropy. Ale bądź co bądź, trudno uznać tutejszą wizję literacką za ściśle wytłumaczalną w kategoriach naturalistycznych. Ton różni się także od tych pism Lovecrafta, które nazywamy jako “science fiction” - mamy tu mniejszy nacisk na egzystencjalny pesymizm, więcej opisów piękna i wspaniałości, a także grozy, rodzaj opowiadania, który jest bardziej pozytywny i radosny niż inne przykłady twórczości tego autora.</p><p>Stylistycznie jest to najlepsze, co Lovecraft kiedykolwiek napisał. Jego opanowanie języka jest powalające, a on sam doskonale dostosowuje swój styl do celu, który chce osiągnąć. Niektóre z jego najbardziej efektownych fragmentów znajdują się właśnie we "W poszukiwaniu nieznanego Kadath". Jak w większości swoich prac, skupia się wyłącznie na postaciach męskich i woli polegać na prostej narracji, zwykle streszczając dialog, a nie wygłaszając go dosłownie (z wyjątkiem sytuacji, gdy ten drugi rodzaj wygłaszania ma istotny efekt dramatyczny). Zdecydował się również napisać ją w sposób ciągły, bez podziału na rozdziały. Ale te cechy wcale nie sprawiają, że lektura jest nużąca. Poziom oryginalności wyobraźni jest zdumiewający; tempo jest jednostajne, a fabuła burzliwa i trzymająca w napięciu. Czyta się ją szybko, nie tylko dlatego, że jest stosunkowo krótka. Jedyne czego teraz żałuję to tego, że tak długo czekałem, żeby się za tą powieść zabrać!</p>

<p>Dobra powieść Lovecrafta, bardzo pomysłowa, ale jednocześnie nie podobał mi się język jakim była napisana i to że była momentami powtarzalna, jeśli chodzi o środkową część. Mimo wszystko warto zapoznać się z "W poszukiwaniu nieznanego Kadath", bo to klasyka amerykańskiego mistrza grozy.</p><p>Za bohatera po raz kolejny autor obrał Randolpha Cartera, jedną z powracających postaci, którą wielu wskazuje jako jego alter ego, który podróżuje do świata snów w poszukiwaniu miasta Kadath, siedziby bogów, co doprowadzi go do wielokrotnych przygód w tym świecie. Natrafia na wiele onirycznych zjawisk, stworzeń i lokacji, które mogą budzić trwogę, ale z pewnością najbardziej wzbudzają zdziwienie i podziw dla umiejętności tego pisarza.</p><p>Jest to powieść, która chociaż jest bardzo pomysłowa i pełna przygód gdzieś mniej więcej w środku staje się powtarzalna i “krąży w miejscu” - Carter przechodzi z jednego miejsca do drugiego ratując swoją skórę w ostatnim możliwym momencie, najczęściej korzystając z pomocy jakiegoś dziwacznego stworzenia lub też elementu scenerii. Ten schemat powtarza się wielokrotnie. Oprócz tytułowego poszukiwania i trudności po drodzenie niewiele więcej jest w tej powieści, jeśli chodzi o fabułę. Motywy Cartera, by dotrzeć do Kadath, nigdy nie są do końca jasne i choć w pewnym stopniu można zaangażować się w jego poszukiwania, nigdy tak naprawdę nie byłem w stanie poczuć, że Carter jest w jakimkolwiek realnym niebezpieczeństwie, ponieważ wiemy, że w każdej chwili może obudzić się, by uciec przed śmiercią.</p><p>To, co jednak błyszczy w tej krótkiej powieści i co zawsze jest wielką zaletą jego pisarstwa, to niezwykle wykreowany świat przedstawiony ze wszystkimi stworzeniami i dziwacznymi krajobrazami. Wszystko to Lovecraft opisuje w sposób niesamowicie obrazowy, sugestywny, sprawia, że można poczuć się jakby się wraz z Carterem było świadkiem tych niezwykłości.</p><p>Jeśli jesteście fanami Lovecrafta to zdecydowanie polecam "W poszukiwaniu nieznanego Kadath". Jeśli nie jesteście zaznajomieni z jego twórczością, to jednak lepiej byłoby zacznij najpierw od innych jego opowiadań, w tej powieści jest kilka nawiązań do wcześniej twórczości i zdecydowanie warto je wcześniej znać.</p>