Utwory zebrane

Postać, której życie jest tu opisane, doświadczyła jedynie 46 lat, niemal dotykając pięćdziesiątki tuż przed wybuchem największego w historii jego kraju konfliktu. W okresie ledwie pięciu dekad jego ojczyzna, władająca połową Azji i znaczną częścią Europy, przeszła intensywne przemiany społeczne. Przetrwała zniszczenia wojny domowej, demolując własne rolnictwo, a ludnością dotknęła epidemia głodu. Pędzono ludzi do przymusowej pracy, zmuszano do budowy przemysłu, a granice tej ziemi zamknięto przed światem, jednocześnie ekspansywnie naruszając cudze. Wzmocniono wojsko i stworzono tętniący grozą aparat bezpieczeństwa.

Ta książka stanowi wyjątkowe dzieło. W jej słowach kryje się mieszanka głębokiego wstrząsu i nieoczekiwanego humoru, która ujawnia się w podziwie dla jasnych stron życia oraz w strachu przed jego cieniami. Niezwykle rzadko spotykane są podobne dzieła na świecie. Przyjaciel Babla, Sergiusz Bondarin, przytacza jego słowa: "Czytając Tołstoja, człowiek czuje, że jeszcze strona i odkryje sekret życia". Analogiczne odczucie może towarzyszyć czytelnikom Izaaka Babla, jednak on nie zdążył podzielić się pełnią swej wiedzy, nie dano mu tej szansy. Ostatnie jego słowa w Pieriediełkinie podczas aresztowania brzmiały: "nie pozwolili mi dokończyć...". Mimo to, Babel przeczuł ten sekret i wyraził to w sposób, który pozostaje niezapomniany i nie do podważenia.

Fragment pochodzi z wstępu profesora Jerzego Pomianowskiego.