Syzyfowe prace. Lektura z opracowaniem

<p>Ostatnimi czasy robiłam porządki w salonie, uwagę moją przykuły książeczki stare, zapominane, mocno zakurzone. To były lektury szkolne mojej córki, dziś to już młoda panna na studiach, a mi pozostały czytane przez nią w dzieciństwie książki - oto recenzja jednej z nich, która przeczytałam wieczorem do poduszki po całym dniu sprzątania ? &nbsp;</p><p>"Syzyfowe prace" to&nbsp;tytuł powieści jednego z&nbsp;najbardziej znanych polskich pisarzy, Stefana Żeromskiego. Utwór został wydany po&nbsp;raz pierwszy w&nbsp;1898 roku, i co ciekawe - Żeromski uczynił to pod&nbsp;pseudonimem Maurycy Zych -&nbsp;autor obawiał się&nbsp;ataków ze&nbsp;strony rosyjskich władz, panujących wtedy na&nbsp;ziemiach polskich, poszukujących wszelkich przejawów inteligencji w środowisku od lat rusyfikowanym. Tytuł nawiązuje do&nbsp;mitologicznej opowieści o&nbsp;królu Syzyfie, który sprzeciwił się&nbsp;bogom i&nbsp;został przez nich straszliwie ukarany. Historia ma&nbsp;wymiar symboliczny, pisarz odniósł ją&nbsp;do carskich władz i&nbsp;wyraził w&nbsp;ten sposób ich&nbsp;bezowocny wysiłek, mający na celu wyplewienie kultury i tradycji polskiej! ? &nbsp;</p><p>Nie jest tajemnicą, że "Syzyfowe prace" to&nbsp;dzieło na wskroś autobiograficzne. W&nbsp;perypetiach głównego bohatera -&nbsp;Marcina Borowicza, Żeromski ukazał własne problemy, z&nbsp;którymi borykał się&nbsp;w dzieciństwie, również podczas nauki w&nbsp;kieleckim gimnazjum. Przedstawił w&nbsp;bardzo realistyczny sposób funkcjonowanie placówek oświaty w&nbsp;czasie trwania zaboru rosyjskiego oraz mechanizmy rusyfikacji, wymierzone nie tylko w nauczycieli, ale również pobierających nauki uczniów. Za&nbsp;postaciami występującymi w&nbsp;utworze, kryją się&nbsp;autentyczne osoby, które znał pisarz, np.&nbsp;Andrzej Radek to&nbsp;faktycznie Jan&nbsp;Wacław Machajski, ale takich realnych postaci jest więcej, przez to książka choć porusza trudna tematykę, zyskuje na jeszcze większym realizmie i wiarygodności. &nbsp;</p><p>A teraz do rzeczy, czyli najważniejsze: fabuła! Akcja powieści rozgrywa się&nbsp;w klerykowskim gimnazjum. Poznajemy losy głównego bohatera -&nbsp;Marcina Borowicza oraz jego kilku kolegów, w&nbsp;tym Andrzeja Radka i&nbsp;Bernarda Zygiera. W&nbsp;szkole panują trudne warunki, lekcje prowadzone są&nbsp;po rosyjsku, na&nbsp;terenie budynku zabrania się&nbsp;wychowankom używać języka ojczystego. Każde próby sprzeciwu są&nbsp;surowo karane, a wokół nie brakuje “życzliwych”, którzy chcą donieść o każdym przejawie patriotyzmu. Pisarz ukazuje czytelnikom konspiracyjną działalność kilku młodych chłopców, którzy za&nbsp;wszelką cenę starają się&nbsp;dochować wierności polskiej tradycji i&nbsp;obyczajom. Bohaterowie czytają dzieła rodzimych pisarzy, potajemnie wzmacniają w&nbsp;sobie poczucie tożsamości narodowej, a w tych okolicznościach zawierane są również piękne przyjaźnie. Punktem kulminacyjnym w&nbsp;"Syzyfowych pracach" jest publiczne wystąpienie Bernarda Zygiera, podczas którego z&nbsp;wielkim uczuciem recytuje "Redutę Ordona". Odtąd diametralnej zmianie ulegają nastroje społeczności uczniowskiej, gimnazjaliści zaczynają jawnie buntować się&nbsp;przeciwko dyrekcji i&nbsp;nauczycielom. Obserwujemy więc na kartach książki nierówną walkę, pomiędzy samymi uczniami, a systemem edukacji za którym stoi wielki brat z Moskwy! &nbsp;</p><p>“Syzyfowe prace” to szalenie wzruszająca i mocno poruszająca opowieść o&nbsp;kilku młodzieńcach, którzy pomimo wyjątkowo trudnej sytuacji nie&nbsp;przestają wierzyć w&nbsp;patriotyczne idee i&nbsp;nadal wzrastają w&nbsp;świadomości narodowej. Książka jest dobrze znana i kojarzona z ławkami szkolnymi, jednak warto sięgnąć po nią również po latach, skrywa w sobie niezwykła treść, o której każdy rodak powinien pamiętać, zwłaszcza w okolicach 11 listopada ? &nbsp;</p>

<p>Tak mnie ta Rosja denerwuje, wszędzie informacje o wojnie, mamy środek lata, a tu jest się czego bać! Stąd uznałam, że warto wrzucić coś lekkiego i przeczytać klasyk polskiej literatury, doskonale ukazującą bunt wobec moskiewskich decydentów! &nbsp;</p><p>„Syzyfowe prace” to powieść autorstwa Stefana Żeromskiego, sama w sobie zawiera niejako&nbsp;autobiografię twórcy, dlatego też dowiadujemy się z niej bardzo dużo o samym autorze, szczególnie jeśli chodzi o jego dzieciństwo i etap uczęszczania do szkoły średniej. &nbsp;W tekście znajduje się też bardzo dużo opisów przyrody, a także przeżyć wewnętrznych samych bohaterów, co czyni ją dziełem pozytywistyczno – romantycznym w mojej ocenie ? &nbsp;</p><p>Głównym bohaterem w tej książce jest Marcin Borowicz. Postać ta bardzo zmienia się na przestrzeni “Syzyfowych prac” - najpierw chłopak jest ukazany jako ośmiolatek, którego rodzice oddają do gimnazjum klerykowskiego, ponieważ uważają, że w czasie zaboru rosyjskiego będzie tak dla małego Marcinka najlepiej – nie mi oceniać słuszność tych motywów, choć czuję jakiś wewnętrzny bunt, gdy o tym myślę, nie chciałabym bowiem być na jego miejscu! &nbsp;</p><p>Autor utworu pokazuje nam proces dorastania Marcina, kształtowanie się jego umysłu, zmiany poglądów oraz osobowości bohatera w konfrontacji ze wszechobecną cenzura i rusyfikacją jakiej poddawani są obywatele Polski pod rosyjskim zaborem. Na początku Marcinek uległ rusyfikacji dopiero po pewnym czasie i dzięki pewnej osobie (nie powiem to byłby spoiler ?) uświadomił sobie, że prawda jest inna, aniżeli ta którą mu wpojono i w która wierzy. Ponadto “Syzyfowe prace” opowiadają też o innych, na przykład: Andrzeju Radku i Bernardzie Zygierze oraz jeszcze kilku innych osobach. &nbsp;</p><p>Aby jakoś przetrwać okres rusyfikacji i się jej sprzeciwiać, chłopcy musieli włożyć wiele pracy i wysiłku w odnalezienie samych siebie i przekonanie się kim naprawdę są. Pomógł im w tym bardzo Zygier, który pewnego razu na lekcji języka polskiego zaczął recytować wiersze po polsku. Zrobił to w sposób piękny i prawdziwy, wkładając w to całe swoje serce, widać było wzruszenie wśród podziwiających ten śmiały akt patriotyzmu! To właśnie wystąpienie, o którym mowa wyżej, wywołuje w szkole wielkie poruszenie, czuć atmosfer potencjalnego, a z czasem i otwartego buntu, zwłaszcza że chłopcy mieli szereg zakazów, jak ten, który stanowił, że nie mogło spotykać się po szkole. Dlatego też niektórzy uczniowie nie bojąc się już Rosjan, łamią ten zakaz i urządzają tajne spotkania, na których wyjaśniają i rozważają motywy książek, które mieli wcześniej zadanie przeczytać. &nbsp;<br>&nbsp;<br>Czy “Syzyfowe prace” warto czytać dziś, w XXI wieku? Wielkie dzieła mają uniwersalny, ponadczasowy charakter, ukryte przez Żeromskiego znaczenia i symbolika aktualne pozostają również dzisiaj, a prezentowane w książce postawy patriotyczne winny być powielane przez współczesne, młode pokolenie, zwłaszcza wobec wydarzeń zza wschodnią granicą, która jak zły cień przypominają o sobie wydarzenia opisane w “Syzyfowych pracach”. &nbsp;</p>