Pretorianie. Rozkwit i upadek rzymskiej gwardii cesarskiej

Pretorianie, wiodący prym w szeregach rzymskiej armii, byli grupą żołnierzy cieszących się największymi przywilejami. Otrzymywali najwyższe wynagrodzenie, ich okres służby był najkrótszy, a warunki ich codziennego życia należały do najlepszych. Wyróżniali się na tle innych formacji wojskowych, a po formalnym ustanowieniu przez cesarza Augusta, po ponad dwóch stuleciach, zrządzenie losu sprawiło, że stali się kluczowym elementem władzy cesarskiej.

Aspiracje pretorianów, a dokładniej ich dowódców, rozrastały się do ogromnych rozmiarów, wypełniając lukę pozostawioną przez niewydolnych władców. W niespokojnych czasach, gwardia często stawała się czynnikiem wywołującym istotne przemiany, działając przede wszystkim na swoją korzyść. Prefekci pretorianów stawali się głównymi rozgrywającymi na scenie politycznej.

Wierność gwardii była zmienną wartością handlową. Przywileje, jakimi się cieszyli, ich liczebność i bliskość cesarza sprawiały, że pretorianie nabyli cech arogancji i przekonania o własnej niepokonanej pozycji. Zawsze gotowi do działania, niczym uśpiony wulkan, potrafili wybuchnąć, gdy tylko nadarzyła się stosowna sposobność.