Na zachodzie bez zmian

Jedno z najgłośniejszych dzieł literatury XX wieku Nowy przekład Ryszarda Wojnakowskiego Powieść "Na Zachodzie bez zmian" należy do najgłośniejszych dzieł literatury XX wieku. Jej bohaterowie, podobnie jak sam autor, należą do "straconego pokolenia": pokolenia, którego młodość przepadła w okopach pierwszej wojny światowej. Osiemnasto-, dziewiętnastolatkowie trafiają na front niemal prosto ze szkolnej ławy, namawiani przez nauczycieli do spełnienia obowiązku wobec ojczyzny. Czymże jednak jest ten obowiązek? - pytają siebie, świadomi, że strzelają do takich jak oni młodych, tęskniących za domem i pokojem i pytających o sens wojny wrogów. Okrucieństwo machiny wojennej, w której są zaledwie trybikami, odbiera im najpierw poczucie człowieczeństwa, a w końcu i życie - i w tym sensie są oni dosłownie "straconym pokoleniem". Mistrzowskie wniknięcie w emocje bohatera, gwałtowność opisu ataków z lądu i powietrza, atmosfera nieuchronności śmierci - wszystko to sprawia, że Na Zachodzie bez zmian do dziś przejmuje grozą. Erich Maria Remarque (1898-1970), nim zyskał sławę dzięki pacyfistycznej powieści Na Zachodzie bez zmian, parał się dziennikarstwem, był też księgowym i organistą. Po dojściu do władzy Hitlera książki Remarque`a trafiły na stos, a ich autor został pozbawiony obywatelstwa niemieckiego. Lata II wojny światowej spędził w USA, gdzie powstała jedna z jego najlepszych powieści - Czas życia i czas śmierci. Autor Łuku triumfalnego nie był eksperymentatorem. Uznanie czytelników i krytyki zdobył za jędrny styl, "publicystyczną" aktualność tematyki, mistrzowskie budowanie scenerii i sylwetek bohaterów.