Gu Hongming prekursorem idei fuzji cywilizacji. Konfucjanizm jako ratunek dla Zachodu i świata

Biografia intelektualna Gu Hongminga, wybitnego myśliciela z Chin z przełomu XIX i XX wieku, stanowi wnikliwe spojrzenie na jego wkład w historię chińskiej myśli oraz ówczesne polemiki ideowe. Autor skrupulatnie przedstawia losy Gu, ukazując jednocześnie burzliwe przemiany społeczne i polityczne w Chinach, które formowały jego poglądy na konfucjanizm i szersze postrzeganie cywilizacji zarówno chińskiej, jak i zachodniej. Gu Hongming wyróżniał się wśród chińskich intelektualistów swoją krytyką bezkrytycznego naśladowania zachodnich wzorców, twierdząc, że nieprzystają one do chińskich tradycji i mogą być dla nich szkodliwe. Chociaż konfucjanizm przyczynił się według Gu do zacofania Chin, dla ich mieszkańców pozostaje fundamentalnym kamieniem węgielnym moralności i ludzkiej egzystencji.

Biografia ta umiejscawia Gu w szerszym kontekście wydarzeń na przełomie wieków w Chinach, skupiając się również na osobach wpływających na jego życie i poglądy. Gu jawi się jako myśliciel o oryginalnych i niebanalnych przemyśleniach, który dzięki swojej znajomości zachodniej kultury i wartości potrafił dostrzec jej główne problemy i wynaturzenia, zarówno przed jak i po I wojnie światowej. Jednocześnie analizował słabości i regres cywilizacyjny Chin pod rządami ostatniej dynastii. Był jednym z nielicznych intelektualistów, który w pełni rozumiał różnice między wschodnimi a zachodnimi cywilizacjami, a także wyjaśniał przyczyny niezrozumienia między tymi światami, zwłaszcza jeśli chodzi o zachodnie postrzeganie Chin.

Książka zwraca uwagę na kluczowe zagadnienia dla ówczesnych chińskich intelektualistów: w jakim stopniu warto zachować tradycyjne wartości chińskie, a w jakim czerpać z zachodniego dorobku. Spór ten obejmował wszystkie istotne dziedziny, od systemu politycznego i społecznego po edukację, aż po fundamentalną kwestię moralnych podstaw istnienia jednostki i państwa. Gu argumentował, że Zachód cierpi na brak stabilizującego czynnika moralnego i proponował konfucjanizm jako uniwersalny sposób na właściwe zarządzanie państwem.

Jest to jedyna książka w języku polskim dotycząca Gu Hongminga, opracowana na podstawie źródeł chińskich i angielskich, w tym również pierwszych wydanych dzieł Gu, które nigdy potem nie zostały ponownie opublikowane.