Czas ziemiaństwa

Ośrodek KARTA w swoich publikacjach dotyczących XX wieku oddaje głos świadkom historii, umożliwiając czytelnikowi zanurzenie się w jej zawiłościach poprzez dzienniki, wspomnienia, relacje i listy. Dzięki temu zyskujemy obraz historii jako zbioru ludzkich doświadczeń, a nie jedynie jako ciągu zdarzeń. W podobny sposób przybliżamy ziemiaństwo – klasę społeczną z tradycjami sięgającymi daleko wstecz, którą próbowano wymazać w minionym stuleciu. Jakie były specyficzne cechy tej grupy? Jaki wpływ miała na polskie dzieje? Na czym opierał się jej etos i dlaczego jej historia jest tak wyjątkowa? Te pytania są osią naszej książki "Czas ziemiaństwa".

Antologia zgromadzonych zapisków ziemian od końca XIX wieku do połowy XX wieku stara się przedstawić obraz tej klasy w sposób uniwersalny i obiektywny. Książka składa się z pięciu rozdziałów, z których każdy ukazuje różne aspekty życia ziemiańskiego. Począwszy od specyfiki ich świata pod koniec XIX wieku w podzielonych przez rozbiory ziemiach polskich, przez przełom, który przyniosły pierwsza wojna światowa oraz wojna polsko-bolszewicka, a także decyzje pokojowe wpływające na nową rzeczywistość. Narracja przechodzi następnie przez okres odbudowy po wojnach oraz poszukiwań sposobu na życie w II Rzeczypospolitej, opisuje też trudne czasy wojny i okupacji, kiedy ziemianie doświadczali represji, ale również mierzyli się ze swoją specyficzną rolą właścicieli majątków. Końcowy rozdział skupia się na wkroczeniu Armii Czerwonej i rozprawieniu się komunistów z ziemiaństwem. Całość wzbogacają archiwalne fotografie (około 50) oraz opracowania historyczne, które uzupełniają i pogłębiają zawarte w książce relacje.