Henrik Ibsen - sylwetka autora

Urodził się w rodzinie o kupieckich korzeniach jako najstarszy z pięciorga rodzeństwa. Mając zaledwie osiem lat, przeżył bankructwo ojca. W 1843 roku, po ukończeniu konfirmacji, młody Ibsen przeprowadził się do Grimstad, gdzie podjął pracę jako pomocnik aptekarski. To właśnie tam, w ciągu sześciu lat, rozpoczął swoje pierwsze próby literackie. W wieku osiemnastu lat stał się ojcem nieślubnego dziecka, którego matką była starsza od niego służąca. Mimo tego wydarzenia, nie utrzymywał później kontaktu z synem. W 1850 roku Ibsen przeniósł się do Christianii, gdzie zadebiutował na scenie teatru Christiania z dramatem "Kjæmpehøien" (Grób Hunów). Wkrótce potem nastąpiła jego przeprowadzka do Bergen, gdzie od 1851 do 1857 roku współtworzył teatr Det Norske Theater wraz ze skrzypkiem Ole Bullem. W tym teatrze pracował jako pomocnik reżysera i dramaturg, przygotowując wiele premier swoich sztuk.

Rok 1857 był dla Ibsena przełomowym, gdy poznał Zuzannę Thoresen, z którą rok później zawarł związek małżeński. Z tego małżeństwa w 1859 roku urodził się syn Sigurd, który później został doktorem prawa i pracował w dyplomacji. W tym samym roku Ibsen przeniósł się ponownie do stolicy kraju, aby objąć stanowisko szefa Norweskiego Teatru Kristiania. Lata 1857–1864 były jednak dla niego szczególnie trudne. Rozczarowanie polityką Norwegii wobec Prus oraz kłopoty finansowe zmusiły go do emigracji. Dzięki stypendium z parlamentu norweskiego wyjechał z rodziną na południe Europy, przebywając przez 27 lat we Włoszech i Niemczech w miastach takich jak Rzym, Kopenhaga, Paryż, Suez, Drezno, Monachium, Sztokholm, Sorrento i Amalfi.

Podczas pobytu we Włoszech nastąpił twórczy przełom w jego karierze literackiej. Właśnie tam powstały takie dzieła jak "Brand" i "Peer Gynt". W 1868 roku Ibsen przeprowadził się do Monachium, a w 1875 do Drezna, gdzie stworzył swoje najbardziej znane dramaty jak "Nora", "Dzika kaczka" i "Hedda Gabler". Dopiero w 1891 roku powrócił do Norwegii jako uznany twórca. Jego sztuki, wystawiane na scenach całej Europy, prowokowały dyskusje na tematy poruszane w jego dziełach. Ostatnie lata swojego życia spędził w Christianii, gdzie cieszył się poważaniem jako jeden z najważniejszych obywateli miasta.

Początkowe dzieła Ibsena należały do nurtu narodowego romantyzmu, będąc pod silnym wpływem duńskiego pisarza Adama Oehlenschlägera. Widoczne szczególnie w "Grobie Hunów", jego dramaty często eksplorowały tematykę historyczną, nawiązując do starożytnego Rzymu czy średniowiecznej Norwegii. Wiele z nich opierało się na norweskich baśniach, sagach i wierzeniach ludowych. Jednak z powodu rozczarowania postawą Norwegii w międzynarodowych konfliktach, porzucił te tematy, poświęcając się bardziej uniwersalnym zagadnieniom.

W jego późniejszych pracach Ibsen skupiał się na indywidualistach, tworząc postacie nieprzystosowane do świata, jak w "Brandzie" czy "Peer Gyncie". Późniejsze jego sztuki, uderzające w społeczną hipokryzję, jak "Podpory społeczeństwa", "Nora" czy "Upiory", przeszły do panteonu klasyków literatury realistycznej. Elementy symbolizmu oraz dogłębne portrety psychologiczne postaci stały się charakterystyczne dla jego ostatniego okresu twórczości, doceniane przez współczesnych, w tym Sigmunda Freuda. Henrika Ibsena zawsze interesował człowiek i jego walka o odnalezienie siebie w otaczającej rzeczywistości, co czyni jego dzieła aktualnymi i dzisiaj.