Upadek

„Upadek” to powieść filozoficzna autorstwa Alberta Camusa, wydana w 1956 roku. Stanowi ona ostatnie ukończone dzieło literackie francuskiego pisarza. Fabuła książki rozgrywa się w Amsterdamie, a jej struktura składa się z serii monologów głównego bohatera - samozwańczego Jeana-Baptiste Clemence’a.

W rozmowach z nieznanym rozmówcą przypominających formą spowiedź Clemence dokonuje rozliczenia swoich niegdysiejszych sukcesów jako szanowanego adwokata w Paryżu. Bohater powieści „Upadek” opisuje swoje wcześniejsze życie, pełne powodzenia i uznania, które później zamieniło się w wielki kryzys, prowadzący do tytułowego „upadku” z piedestału sławy. Upadek Clemence’a odnosi się do symbolicznego upadku człowieka w Edenie, stanowiąc metaforę ówczesnej moralnej degradacji.

Albert Camus zaprojektował „Upadek” jako swoje krytyczne spojrzenie na francuski egzystencjalizm, który był znakiem rozpoznawczym jego dawnego przyjaciela, Jeana-Paula Sartre'a. W przeciwieństwie do innych powieści, takich jak „Obcy” i „Dżuma”, Camus po raz pierwszy tworzy dystans między sobą a głównym bohaterem. Mimo że motyw absurdalności ludzkiego życia ponownie pojawia się w jego twórczości, Clemence nie jest bezpośrednim głosem pisarza. Zamiast tego jest personifikacją egzystencjalistycznej retoryki, która okazuje się pełna samokrytyki i rozczarowania światem. Niektórzy widzą w postaci Clemence’a odpowiednik nietzscheańskiego Zaratustry, który z czasem przejawia pokorę.

Francuski dramaturg i eseista, Jean-Paul Sartre, opisał treść powieści„Upadek” jako „być może najpiękniejszą i najmniej zrozumianą” z książek Camusa. Jest to  powieść, która zasługuje na refleksję i analizę, będąc jednocześnie porywającym dziełem literatury światowej.