Katarzyna Wielka. Nienasycona żądza życia i władzy

Bezwzględna despotka i wybitna przyjaciółka filozofów, znana ze swojej biegłości w polityce i uwielbienia sztuki – taka była Katarzyna II, caryca Rosji, którą historia zapamiętała jako Wielką. W latach 1762-1796, przez nieco ponad trzy dekady, rządziła z żelazną ręką, brutalnie tłumiąc wszelkie bunty, prowadząc złożone intrygi polityczne oraz odnosząc zwycięstwa na polach bitew. Zaczynając od unicestwienia tureckiej potęgi, przez aneksję Krymu, aż po rozbiory Polski – wszystkie jej działania były przeprowadzane w imię interesów rosyjskiego imperium.

Choć pozowała na liberalną władczynię, jej metody pozostawały autokratyczne, obejmując tortury i morderstwa. Mimo umiłowania dla wzniosłych idei filozofów, Katarzyna nie wahała się umacniać poddaństwa, zdobywając status ukochanej "mateczki" dla swoich poddanych. Publicznie wspierała pisarzy i artystów, lecz było to bardziej element propagandy skierowanej do oświeconej Europy niż prawdziwe zaangażowanie.

W życiu osobistym Katarzyna była pełna sprzeczności – skromna w słowach, ale rozwiązła w czynach. Mężczyźni stanowili dla niej jedynie narzędzia przyjemności, a dzięki niesamowitej determinacji, pracowitości i inteligencji osiągała każde swoje pragnienie. Choć była Niemką bez kropli rosyjskiej krwi, przez małżeństwo z następcą tronu i późniejsze objęcie władzy, doskonale wcieliła się w duszę Rosji.

Henri Troyat, znakomity francuski pisarz, historyk i rosyjskiego pochodzenia biograf, laureat Nagrody Goncourtów i członek Akademii Francuskiej, specjalizuje się w historii Rosji. Jego książka o Katarzynie Wielkiej, podobnie jak wcześniejsze dzieła o Piotrze Wielkim i Iwanie Groźnym, przedstawia fascynujący, pełen życia i emocji portret potężnej władczyni, która była zarówno niezłomną cesarzową, jak i człowiekiem pełnym namiętności.