Faust

<p>Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że Faust Goethego jest jednym z najważniejszym dzieł w historii literatury światowej. Od momentu jego publikacji pojawiło się wiele adaptacji. Tragedia ta była również szeroko komentowana, interpretowana oraz recenzowana. Aktualnie Faust nie cieszy się już aż taką sławą, co wcześniej. Za przyczynę tego zjawiska może uchodzić czas jego powstania, ponieważ wiele wątków może okazać się nieco niezrozumiałych dla współczesnego czytelnika. Faust Goethego wymaga od czytelnika przebicia się przez archaiczną oraz metaforyczną skorupę. Zrozumienie nie jest natomiast niemożliwe – wszystko za sprawą ponadczasowości, która tkwi w dziele. Precyzując, faustowski problem rozdarcia duszy, poczucie ograniczonej możliwości naukowego poznania i dążenie do transcendentno-boskiej bramy ku wszystkiemu, co egzystuje, jest istotnym, a więc ponadczasowym zmaganiem każdej jednostki. To nieustanne poszukiwanie, problematyka egzystencji człowieka oraz błądzenie uznawane jako część dążenia, są ideami przewodnimi Fausta. Podczas lektury Fausta zostałem zachęcony do refleksji nad własnym życiem, ponieważ jest on pełen przesłań, zagwozdek oraz bodźców. Chodzi tutaj o fundamentalne pytania dot. dobra i zła, poznania świata oraz mocy, która wprawia go w ruch.&nbsp;</p><p>Postacie są niezwykle interesujące. Każda z nich niesie ze sobą jakąś inną wartość życiową. Najbardziej zastanawiająca jest dla mnie figura Mefistofelesa, który, wedle własnych słów, jest ,,częścią tej siły, która wiecznie zła pragnąc, wiecznie dobro czyni’’. Faustowski Mefistofeles może pochwalić się niewątpliwie wielowarstwowym charakterem. Jest sprytny, przebiegły, niezwykle elokwentny i posiada typowo diabelskie cechy. Z jednej strony może uchodzić jako pozbawiony emocji, z drugiej strony jawi się natomiast jako niezwykle empatyczny – nie jest mu zupełnie obojętny los Małgorzaty. Podczas lektury Fausta można zatem wysunąć wniosek, że diabeł jest narzędziem stwórcy, nie jest on więc wolny, a jego główna rola nie polega na sianiu zła.</p><p>Pomimo, jak można się spodziewać, niełatwego języka, utwór można przeczytać stosunkowo szybko, szczególnie jeśli zrezygnuje się z prób analizowania i dogłębnego zrozumienia każdego przedstawionego obrazu językowego. Jeśli poświęci się natomiast odrobinę więcej czasu, aby naprawdę przenalizować go dokładniej, to oczywiście można wychwycić ogromną liczbę obrazów językowych i symbolicznych znaczeń, które kreują go jako ponadczasowy. &nbsp;</p>

<p>“Faust” to typowa lektura szkolna. Początkowo jej nie znosiłem. Ale gdy nadszedł moment, w którym musiałem ją dogłębnie przeanalizować, zdałem sobie sprawę, jak bardzo wielowątkowa jest ta tragedia. Okazało się, że możną ją w różnoraki sposób interpretować, ale niezbędna jest do tego znajomość kontekstu historycznego, zróżnicowanych zainteresowań oraz emocjonalnych rozterek Goethego. Gdy poznałem ów tło i przebiłem się przez archaiczny język, zacząłem zauważać piękno tego dzieła. Czytanie “Fausta” zmusiło mnie z pewnością do głębszych przemyśleń, np. dot. metafor, gry słów stosowanych przez Goethego. Niekiedy minęło sporo czasu zanim zrozumiałem, jaki sens skrywają te nietuzinkowe ozdoby wersów.&nbsp;</p><p>“Faust”&nbsp;Goethego jest słusznie tytułowany jako arcydzieło literatury światowej. Jest on obowiązkową lekturą w Niemczech oraz coraz częstszym elementem lekcji języka polskiego w naszym kraju, zwłaszcza w przypadku poziomu rozszerzonego. “Faust” jest ponadto najczęściej cytowanym dziełem w Niemczech. Fraza: ,,Verweile doch! du bist so schön!’’ brzmiąca w polskiej wersji: ,,Chwilo trwaj! jesteś taka piękna!’’ jest znana chyba nie tylko każdemu Niemcowi, lecz również zaadoptowała się na polskim gruncie jako skrzydlate słowa.&nbsp;</p><p>Jeśli chodzi o styl, Goethe jest dla mnie prawdziwym mistrzem. Sama wartość językowa oraz estetyczna “Fausta” jest zdecydowanie na bardzo wysokim poziomie. Czytanie “Fausta” Goethego nie obyło się w moim przypadku bez trudności, ale finalnie przerodziło się w przyjemną stymulację intelektualną.&nbsp;</p><p>Na koniec mogę stwierdzić, że uwielbiam to dzieło, co objawia się znajomością niektórych fragmentów na pamięć. Wiele razy poszukiwałem fraz, które trafnie opisywałyby kunszt literacki Goethego oraz doskonałość jego dzieła tworzonego niemal 60 lat. “Faust” to istne arcydzieło, spuścizna intelektualna oraz synteza poglądów Johanna Wolfganga von Goethego.&nbsp;</p>