Dom w ciemności

W sercu tej opowieści znajduje się nietypowy dom, który całkowicie zmienia tradycyjne wyobrażenie o schronieniu. Zamiast oferować ciepło i bezpieczeństwo, miejsce to emanuje atmosferą ucisku. Ta monumentalna budowla, zatopiona w mroku, jest podzielona na dwa światy: my i oni. Z ciemności wyłania się grupa ludzi, która zdobyła władzę i utworzyła mniejsze Centrum wewnątrz budynku. Centrum to stanowi ośrodek kontroli nad wszystkim i wszystkimi, a jego lochy pochłaniają tych, którzy zostali zatrzymani, budząc grozę wśród mieszkańców.

Ludzie mieszkający w małych mieszkaniach przy bocznych korytarzach żyją w biedzie, zmuszeni do pracy, którą starają się unikać, jeżeli to tylko możliwe. Praca dla tych, którzy nimi rządzą, jest poniżająca, ale niezbędna, aby przetrwać i wesprzeć swoje rodziny. Komunikacja i nawiązywanie kontaktów są surowo zabronione, lecz mimo to pojawia się ruch oporu. Imiona jego liderów krążą szeptem, przygotowania do większych działań postępują, a akty sabotażu stają się coraz częstsze. Ci, którzy się buntują, znikają, zabierani o świcie przez tych, którzy dzierżą władzę.

Tarjei Vesaas (1897–1970), znany norweski powieściopisarz, dramaturg i poeta, często porównywany do Ibsena i Hamsuna, zdobył trwałe uznanie na świecie. Jego utwory zostały przetłumaczone na ponad 30 języków i wciąż wzbudzają zainteresowanie wydawców na całym świecie. W Polsce zyskał popularność w latach 60. XX wieku, dzięki książkom wydawanym głównie przez PIW. W 1964 roku pojawiła się powieść "Ptaki", na podstawie której Witold Leszczyński stworzył ceniony film "Żywot Mateusza" z niezapomnianą rolą Franciszka Pieczki. Powieść "Dom w ciemności" z 1945 roku uważana jest za jedno z najwybitniejszych dzieł Vesaasa i do dziś utrzymuje swoje znaczenie artystyczne.