Książki feministyczne

Feminizm jest współcześnie jedną z najważniejszych idei realnie kształtujących naszą rzeczywistość. Nic zatem dziwnego, że jego echa pobrzmiewają w wielu utworach literackich, a on sam stał się głównym tematem wielu publikacji o charakterze naukowym, faktograficznym, poradnikowym i publicystycznym. Książki o feminizmie to nie tylko książki dla feministek – czytają je także mężczyźni, a wielu z nich określa siebie jako feministów. Bogata literatura feministyczna często budzi silne emocje po obu stronach barykady, a przy tym otwiera oczy czytelników i czytelniczek na palący i dotąd nierozwiązany problem społeczny, dotykający wbrew pozorom (mniej lub bardziej) każdego i każdą z nas.

Sztandarowymi dziełami feministycznymi są eseje i książki wybitnych myślicielek tworzących na przestrzeni dekad – Virginii Woolf, Simone de Beauvoir, Susan Sontag, Rebecci Solnit, Mony Chollet. Zdecydowanie warte uwagi na polskim gruncie są prace między innymi Marii Janion, Agnieszki Graff, Kingi Dunin oraz Sylwii Chutnik. Autorki podejmują problematykę związaną na przykład z nieobecnością kobiet w życiu publicznym czy symbolicznej przemocy wymierzonej w kobiety przez mężczyzn.

Książki związane z feminizmem to nie tylko zbiory obszernych esejów. To także biografie i autobiografie wyjątkowych kobiet, które przez lata walczyły o równe traktowanie ludzi bez względu na płeć. To fascynujące opowieści o niezgodzie na ustanowiony przez mężczyzn porządek świata, o buncie jednostki, o wzlotach i upadkach działaczek i działaczy społecznych, dzięki którym zmieniają się role i znaczenie kobiet w społeczeństwie. Miłośnikom tej formy polecamy autobiografię Glorii Steinem, która stała się symbolem walki o kobiece prawa podczas drugiej fali feminizmu, a także biografię lekarki Zofii Sadowskiej pióra Wojciecha Szota, bohaterki głośnego skandalu obyczajowego międzywojennej Warszawy.

Wątki feministyczne pojawiają się także w wielu klasycznych powieściach, w których postacie kobiece przestają stanowić tło dla przygód męskich bohaterów i wyrastają na pełnoprawne, samoświadome i stanowiące o swoim losie protagonistki. Jane Eyre z powieści Charlotte Brontë, Scarlett O'Hara powołana do życia przez Margaret Mitchell czy Justyna Orzelska wykreowana przez Elizę Orzeszkową, to przykłady kobiet, które wyrwały się spod jarzma patriarchatu i konwenansów. W nieprzychylnych kobiecej samodzielności czasach, w których przyszło im żyć, znalazły w sobie siłę, aby prowadzić życie na własnych zasadach, podnosić się z porażek i świadomie kształtować swoją przyszłość – u boku wybranego mężczyzny, a nie w jego cieniu.