Świerczewski. Śmierć i kult bożyszcza komunizmu

Przez ponad sześć dekad niewielkie Jabłonki w Bieszczadach przyciągały tłumy Polaków, którzy co roku oddawali hołd generałowi Karolowi Świerczewskiemu. Jego postać została ukształtowana przez władze ludowe jako narodowy bohater i wręcz święty komunizmu. Generał Świerczewski stał się ikoną PRL-u, a jego imieniem nazywano ulice, szkoły i fabryki. Jego wizerunek zdobił wojskowe i harcerskie sztandary, znalazł się także na znaczkach pocztowych i banknocie pięćdziesięciozłotowym.

U stóp pomnika Świerczewskiego w Jabłonkach składano przysięgi na wierność ojczyźnie, organizowano sądy nad wyimaginowanymi wrogami, a także śpiewano pieśni patriotyczne. Jednak miejscem tym rządziła też mniej oficjalna rzeczywistość — kwitł handel złotą biżuterią i pito wódkę, zajadając się kiełbasą z rożna.

W 1977 roku, podczas obchodów trzydziestolecia śmierci "Waltera", zgromadziło się tam, według doniesień mediów, blisko 15 tysięcy osób. Nawet na dwa lata przed upadkiem PRL-u u stóp gór, w jego honorze, wybudowano ogromne muzeum, co spowodowało brak funduszy na nową szkołę w Baligrodzie.

Dlaczego tłumy oddawały hołd pomnikowi, mimo że część ludzi znała prawdę o jego przeszłości? W fascynującym reportażu autor odkrywa tajemnice śmierci i kultu Świerczewskiego, który był nie tylko bożyszczem komunizmu, ale i niekontrolowanym alkoholikiem, kobieciarzem, nieprzewidywalnym dowódcą oraz agentem sowieckiego wywiadu.

Krzysztof Potaczała, dziennikarz i reporter, jest autorem wielu publikacji w prasie regionalnej i krajowej. Dotychczas wydał m.in. "KSU - rejestracja buntu", "Bieszczady w PRL-u" (trzy tomy), "To nie jest miejsce do życia", "Stalinowskie wysiedlenia znad Bugu i z Bieszczadów" oraz "Zostały tylko kamienie. Akcja Wisła, wygnanie i powroty". Mieszka w Ustrzykach Dolnych.