Stara historia. Nowa wersja

<p>Powrót do twórczości Jonathana Littella po ponad dwóch latach od przeczytania niezwykłej powieści „Łaskawe” był doświadczeniem ponownego odkrycia autora, który jest zarówno ekstremalny i głęboko niepokojący, a jednocześnie urzekający. „Stara historia. Nowa wersja” to powieść, która pokazuje mistrzowską zdolność Littella do rozgrywania literackiej partii szachów z czytelnikiem, tkając złożoną i niepokojącą narrację, która zagłębia się w najciemniejsze zakamarki ludzkiej psychiki.</p><p>Powieść składa się z siedmiu rozdziałów, z których każdy przedstawia tę samą historię z różnych perspektyw. Ta powtarzalna, ale ewoluująca struktura przypomina grę w szachy, w której Littell przesuwa pionki - symboliczne elementy, takie jak basen, lustra, blond dziecko, prześcieradła z odciskami trawy, drzwi, klamka, obiad, jabłko, Snickers, łazienka, sypialnia, skargi sąsiada na nadmierne zużycie energii elektrycznej i pieniądze - po planszy w różnych konfiguracjach. Każdy rozdział zaczyna się od nowa, zmieniając nazwy i przypisanie tych elementów, aby stworzyć świeżą narrację, która eksploruje tematy seksu, dynamiki rodzinnej, wojny i przemocy tak naturalnie, jak przepływ wody w basenie.</p><p>Pisarstwo Littella jest czymś, co głęboko cenię. Jego zdolność do zagłębiania się w ciemność ludzkiej duszy, oświetlając te mroczne zakamarki migotliwym światłem i nadzieją, jest niczym niezwykłym. Humanizuje to, co instynktownie byłoby uważane za nieludzkie, oferując głęboką eksplorację złożoności i sprzeczności ludzkiej natury.&nbsp;</p><p>Struktura narracji przypomina gry wideo, w których każdy nowy rozdział przypomina rozpoczęcie nowej gry lub poziomu. Bohater, ubrany w dres niczym biegacz, biegnie ciemnym korytarzem, otwiera drzwi i wkracza w nowy scenariusz. Ta logika gier wideo pozwala bohaterowi wcielać się w różne role, doświadczając nieoczekiwanych sytuacji bez kwestionowania ich pochodzenia lub celu. Bohater może być mężczyzną lub kobietą, a jego tożsamość zmienia się z każdym nowym rozdziałem, wcielając się w rolę bez wahania i gotowy w każdej chwili wyjść przez metaforyczne tylne drzwi. Ten zdezintegrowany, rozproszony podmiot odzwierciedla fragmentaryczne tożsamości i płynne realia naszego współczesnego świata.</p><p>Każdy nowy świat za drzwiami to scenariusz, w którym wszystko może się zdarzyć, a bohater płynie wraz z wydarzeniami, nie kwestionując ich celu ani swojej roli w nich. Tej płynności towarzyszy nurt przemocy, stale obecny w narracji Littella. Podróż bohatera naznaczona jest spotkaniami, które często naładowane są brutalnością, odzwierciedlając wszechobecną i nieuniknioną naturę przemocy w ludzkich interakcjach.</p><p>Choć niektórzy mogliby uznać tę książkę za zwykłą powieść pornograficzną, byłby to powierzchowny odczyt. Książka przesycona jest elementami symbolicznymi i poetyckimi, przeczuwającymi powtórzeniami. Narracja Littella rzuca czytelnikowi wyzwanie, by spojrzał poza wyraźną treść na głębsze znaczenia, które się pod nią kryją. Życie codzienne, ze wszystkimi jego nieszczęściami i banałami, często widoczne w codziennych wiadomościach, można postrzegać jako formę pornografii - odartą z ducha i zredukowaną do czystej cielesności. Jogging i korytarz, które łączą jeden akt z drugim, służą jako metafory ciągłego, często bezcelowego, postępu przez różne etapy życia i spotkania, przypominające współczesną boską komedię Dantesa.</p><p>W gruncie rzeczy „Stara historia. Nowa wersja” to hipnotyzująca i prowokująca eksploracja zapomnienia, ukrytych fantazji i zaspokojenia pierwotnych instynktów. Jego strategia narracyjna, łącząca powtarzalną strukturę gier wideo z alegoryczną głębią klasycznej literatury, tworzy tekst, który jest zarówno intelektualnie stymulujący, jak i emocjonalnie rezonujący. Precyzyjna i sugestywna proza Littella oddaje płynność snów i intensywność ludzkich emocji, zapraszając czytelników do surrealistycznego, halucynacyjnego świata, w którym zacierają się granice między rzeczywistością a fantazją. Powieść ta jest świadectwem literackich umiejętności Jonathana Littella, oferując głęboką i niepokojącą podróż w głąb ludzkiej natury. Dla czytelników, którzy chcą zaangażować się w jej wymagającą treść, powieść zapewnia bogate i prowokujące do myślenia doświadczenie, które pozostaje długo po przewróceniu ostatniej strony. Zdolność Littella do oświetlania najciemniejszych zakamarków ludzkiej duszy, przynosząc światło i zrozumienie tego, co często instynktownie postrzegane jest jako nieludzkie, czyni tę powieść znaczącym i niezapomnianym dodatkiem do współczesnej literatury.</p>