Orientalia w Zbiorze potrzebniejszych wiadom. ..

Książka Ignacego Krasickiego „Zbiór potrzebniejszych wiadomości porządkiem alfabetu ułożonych” została wydana w latach 1781-1783 przez oficynę Michała Grlla w Warszawie i Lwowie. Ta dwutomowa publikacja, stanowiąca pierwszą nowoczesną polską encyklopedię, stanowiła znaczący krok naprzód w porównaniu z wcześniejszym dziełem ks. Benedykta Chmielowskiego „Nowe Ateny”, znanym z charakterystycznego sformułowania: „Koń, jaki jest, każdy widzi”. Mimo sceptycyzmu Józefa Ignacego Kraszewskiego, biografa Krasickiego, który niemal wiek później krytykował encyklopedię jako owoc długotrwałej i mozolnej pracy, zawierający liczne, aczkolwiek często krótkie, niewystarczające i niezbyt precyzyjne notatki, dzieło to miało niezaprzeczalnie istotną wartość.

Inspiracją dla Krasickiego były francuskie encyklopedie, zarówno pod względem formy, jak i treści. W swojej pracy posłużył się niektórymi tłumaczeniami haseł ze słynnej „Encyclopédie, ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers”. W przypadku terminów orientalnych dostrzegalny jest natomiast wpływ siedemnastowiecznego leksykonu „Bibliothèque orientale, ou dictionnaire universel” autorstwa Barthélemy’ego d’Herbelota. To bogactwo źródeł podkreśla dążenie Krasickiego do zebrania różnorodnej i wartościowej wiedzy, co pozwala widzieć w jego dziele ważny krok w procesie modernizacji polskiego piśmiennictwa.