Kalendarium leśmianowskie

Bolesław Leśmian, różniąc się od wielu postaci młodopolskiej bohemy, unikał ekstrawagancji. Znany był jako zagorzały palacz, jednak w przeciwnictwie do wielu, nie sięgał po alkohol. Przez kilka lat po swoim literackim debiucie był uważany za pisarza niszowego — teraz jednak jest postrzegany jako jedna z najnowszych i najbardziej unikatowych osobistości w polskiej literaturze XX wieku. 8 kwietnia Państwowy Instytut Wydawniczy publikuje "Kalendarium Leśmianowskie" autorstwa Jacka Trznadla, co stanowi pierwszą w historii próbę przedstawienia życia i twórczości Leśmiana w układzie chronologicznym.

Książka przybiera formę kalendarium, ponieważ czasami warto spojrzeć na wybitnego pisarza przez pryzmat jego życia, dnia po dniu, odkrywając w ten sposób proces twórczy. W przypadku Leśmiana liczba dostępnych danych biograficznych jest ograniczona, co czyni to wydawnictwo tym bardziej wyjątkowym.

Podczas opracowywania kalendarium towarzyszyła mi refleksja, że Leśmian, poprzez swoje dzieła, potrafiła wyrazić głębokie ludzkie emocje i myśli. Takie podejście do jego poezji pozwala na lepsze zrozumienie życia. Pamiętam, jak niedługo po wojnie zabierałem do gimnazjum niewielki zbiór jego wierszy, wydany przez Leopolda Staffa, aby czytać go na głos. Było to istotne w czasach, gdy niektórzy twórcy sądzili, że po traumach wojennych poezja powinna zamilknąć lub stać się prozą. Leśmian jednak porywał swoim poetyckim językiem, jednocześnie zachowując prostotę i potoczność. Jego twórczość przekonywała, że nawet najbardziej brutalne rzeczywistości mogą znaleźć miejsce w sztuce. Odczuwałem, że praktyki typu "ready made" nie mogą jednocześnie oddać niedawnych koszmarów wojennych. Po wojnie Leśmian był doskonałym autorem do mierzenia się z przeżytymi dramatami, pokazując, że, filozoficznie myśląc, by żyć, musimy przezwyciężyć zło.