Gugara

"Gugara" to książka autorstwa Andrzeja Dybczaka, która opowiada o życiu w spokojnej syberyjskiej osadzie. Tytuł odnosi się do dźwięku dzwonków zawieszonych na szyjach reniferów, które nieść się mogą na znaczne odległości. W namiocie z brezentu zawsze płonie niewielkie ognisko, a Tatiana, wygrywając w warcaby, spogląda na swojego męża Dmitrija, który z zamyśleniem obserwuje dym unoszący się ku niebu. Myśląc o kosmitach, Spartanach i swoim dziadku szamanie, Dmitrij pali papierosy, czym nie zajmuje się jego syn Maksim, który dopiero uczy się świata. Obok nich stary wilczur Sułtan odpoczywa w ciszy, tak jak duchy zatopione w deszczu. Ci ostatni zaglądają przez ramię przybysza, studiującego zapisane w obcym języku strony zeszytu.

Książka to literacka relacja z kilku dni spędzonych na północnych krańcach Kraju Krasnojarskiego, gdy przyroda przygotowuje się do nadejścia jesieni. Głównymi bohaterami są ewenkijscy pasterze renów, którzy żyją w oddaleniu na wschód od środkowego biegu Jeniseju, niemal w pustkowiu. Dymitr i Tatiana postanawiają odprężyć się w miejscowości Tutonczany, kilka kilometrów dalej. Tatiana wzdycha z zachwytem na widok wsi, choć to miejsce, gdzie dominują szopy i lepianki, a życie toczy się pośród zgnilizny, alkoholu, przemocy i desperacji.

Mimo że "Gugara" mogłaby być postrzegana jako egzotyczne spotkanie z Innym, wyróżnia ją brak stereotypów. Narracja, choć antropologiczna, przekształca się w poruszającą prozę, dając przestrzeń i głos zdarzeniom oraz mieszkańcom tego miejsca. Narrator, dzieląc się swoimi doświadczeniami, staje się jednocześnie przezroczysty, pozwalając, by opowieść toczyła się swoim wolnym rytmem.