Góry Parnasu

Góry Parnasu, dotąd nieopublikowana książka Czesława Miłosza, to niezwykłe dzieło w dorobku noblisty. Ten utwór łączy w sobie gatunki, będąc zarówno częścią jego wieloletniej "wielkiej realistycznej powieści", jak i powieścią science-fiction. Miłosz podejmuje w niej temat kryzysu współczesnej cywilizacji, przedstawiając świat, w którym ludzie zostali zatomizowani, pozbawieni empatii i niezdolni do prawdziwej komunikacji. Znajdują się pod kontrolą elitarnej grupy technokratów i miotają się pomiędzy bezcelowym konsumpcjonizmem, nihilizmem a myślami samobójczymi.

Powieść, napisana pod koniec lat 60., kreśli obraz apokaliptycznej przyszłości, która szybko staje się rzeczywistością. Miłosz precyzyjnie uchwycił w niej aktualne przemiany społeczne i polityczne, ukazując to, co umyka tradycyjnym narracjom. Autobiograficzne elementy i liczne nawiązania do współczesnych realiów - od Freuda i Herberta Marcuse po wydarzenia roku 1968 oraz zmiany w Kościele za pontyfikatu Jana XXIII - tworzą gorzki obraz cywilizacji, który ma w sobie coś z dystopii Huxleya.

W dobie kryzysu formy powieściowej w XX wieku, Miłosz celowo pozostawił swoje dzieło niedokończone. Dał tym samym do zrozumienia, że świat lepszy jest możliwy, choć na razie nieosiągalny, zasiewając nadzieję na wiarę w możliwość zmiany, która pomimo braku pewności, jest wciąż w zasięgu.