Zbrodnia i grabież jak niemcy tuszują prawdę o sobie 1939 - 2019

W grudniu 2021 roku Olaf Scholz zastąpił Angelę Merkel na stanowisku kanclerza Republiki Federalnej Niemiec. W wywiadzie udzielonym prestiżowej gazecie „Frankfurter Allgemeine Zeitung” przedstawił swoje zdanie w zakresie reparacji wojennych na rzecz Polski:  "Mogę zaznaczyć, podobnie jak wszystkie poprzednie rządy federalne, że kwestia ta została ostatecznie rozstrzygnięta w prawie międzynarodowym". Zdaniem niemieckich władz Polska zrezygnowała z dalszych świadczeń reparacyjnych po 1953 roku i w kolejnych dekadach wielokrotnie potwierdziła to wiążącymi deklaracjami swoich przedstawicieli. Tymczasem reparacje wojenne za okres II Wojny Światowej zostały w przeszłości wypłacone na rzecz kilku krajów. Grecja na podstawie bilateralnych porozumień z rządem w Berlinie uzyskała na mocy porozumienia zawartego w 1960 roku kwotę 115 milionów marek. Krótko po proklamowaniu nowopowstałego państwa Izrael, rząd w Tel Awiwie zwrócił się do Republiki Federalnej o wyrównanie strat wojennych: spłatę 3 bilionów marek niemieckich rozłożono na okres 14 lat. Z kolei  Światowy Kongres Żydów otrzymał 450 milionów marek niemieckich.

Wojciech Polak i Sylwia Galij-Skarbińska w książce „Zbrodnia i grabież. Jak Niemcy tuszują prawdę o sobie 1939-2019” przedstawiają naukową syntezę w zakresie skali nazistowskich zbrodni na terenach okupowanej Polski. Autorzy monografii opisują  próby ucieczki przed dziejową sprawiedliwością, jakich dokonywały kolejne rządy zachodnich, a z czasem również zjednoczonych Niemiec.  Wojciech Polak i Sylwia Galij-Skarbińska  poszukują również odpowiedzi na pytanie, dlaczego polskie roszczenia z tytułów reparacji wojennych były ignorowane przez tak długi czas.

Publikacja została podzielona na trzy rozdziały. Pierwszy szeroko omawia skalę niemieckich zbrodni w latach 1939-1945. Autorzy przedstawiają dramatyczne losy narodu polskiego. Pacyfikacja wsi i miast, eksterminacja dzieci, zaoczne wyroki śmierci czy w końcu rabowanie złota, kosztowności i dzieł sztuki było stałym krajobrazem wojennej rzeczywistości na obszarze Polski. Zniszczenia obejmowały również infrastrukturę, niszczono m.in. obiekty zabytkowe i sakralne, transport kolejowy, drogowy i wodny, czy też energetykę i przemysł ciężki. Przyjęta przez polskich naukowców metodologia pracy umożliwia przedstawienie szacunkowych strat z tytułu agresji III Rzeszy na terytorium Polski. Kolejny rozdział opisuje instytucjonalne działania kolejnych rządów RFN. Autorzy skutecznie punktują kłamstwa Berlina w zakresie rzekomej, pojednawczej polityki historycznej, jednocześnie wskazując na brak działań, które w przeszłości istotnie można by ocenić jako realne wyrównanie strat wojennych. Ostatni, trzeci rozdział opisuje teraźniejsze uwarunkowania natury społeczno-politycznej w zakresie potencjalnych rozmów na temat reparacji wojennych. Wojciech Polak i Sylwia Galij-Skarbińska odwołują się m.in. do postawy poprzedniej kanclerz RFN, Angeli Merkel i jej rządu w zakresie podnoszonych przez Prawo i Sprawiedliwość roszczeń reparacyjnych.

Istotny element publikacji „Zbrodnia i grabież. Jak Niemcy tuszują prawdę o sobie 1939-2019” stanowi jej podsumowanie, gdzie polscy autorzy zastanawiają się nad perspektywą dalszego sąsiedztwa na linii Warszawa-Berlin. Czy reparacje wojenne są najważniejszym warunkiem pojednania polsko – niemieckiego?