To oślepiające nieobecne światło

Ta książka, oparta na rzeczywistych wydarzeniach, przenosi nas do Maroka, gdzie w enigmatycznym więzieniu Tazmamart osadzono bohatera tej historii za udział w zamachu na życie króla. Razem z innymi więźniami zostaje zamknięty w celi, której wielkość przypomina grób. Żyje pod ziemią, pozbawiony światła i kontaktu z zewnętrznym światem, skazany na powolną, pełną cierpienia agonię. Mimo to, po osiemnastu latach nieoczekiwanie unika śmierci, a po odzyskaniu wolności dzieli się swoimi przejmującymi wspomnieniami. Tahar Ben Jelloun przełożył te wspomnienia na dzieło o wyjątkowej wartości artystycznej.

Książka ta uznawana jest za jedną z najgłębiej poruszających powieści ostatnich lat. Wprawdzie odwołuje się do tradycji literatury opisującej życie w obozach i łagrach, lecz wprowadza do niej świeże elementy: wrażliwość orientalną oraz mistycyzm islamu. Dla niektórych odbiorców książka Ben Jellouna będzie dokumentacją dramatycznych doświadczeń, dla innych – poetycką opowieścią o uwolnieniu. Jest jednocześnie jednym i drugim, ukazując głębię ludzkiego doświadczenia.