Świętopełk gdański

Świętopełk, pomorski książę, zapisał się w dziejach zarówno jako "syn nikczemności i zatracenia", jak i "szlachetny, mądry oraz silny w boju" władca. Te przeciwstawne opinie dobrze oddają jego złożoną postać. Wizerunek niegodziwego księcia zrodził się głównie ze strony jego wrogów — krzyżaków oraz książąt polskich. Niemniej jednak to właśnie jego starcia z nimi przyniosły mu miano „wielkiego” w oczach potomnych. Świętopełk prowadził swoje bitwy, korzystając z doskonale zorganizowanych pomorskich oddziałów i wsparcia plemion pruskich. Z kolei jego obraz jako władcy szlachetnego wyrósł w Gdańsku, gdzie założył klasztory męskie i żeńskie, które stały się intelektualnymi centrami.

Świętopełk odróżniał się od innych książąt dzielnicowych szerokimi horyzontami politycznymi, które sięgały daleko poza granice państwa Piastów. To właśnie dzięki nim książę zdecydował się na ogłoszenie niezależności od Polski. Jego polityka dynastyczna, w tym małżeństwo z niemiecką księżniczką Ermengardą, ślub syna Mściwoja II z Wettynówną oraz wydanie córki za księcia Rugii, świadczyły o umiejętności nawigowania w skomplikowanej sieci sojuszy i alianse łączących europejskich feudalnych władców XIII wieku.