O mułach i ludziach. Dzieciństwo w Georgii

W latach trzydziestych i czterdziestych XX wieku prowincjonalne życie w Georgii przypominało realia z XIX wieku. Brakowało bieżącej wody i lekarstw, a powszechna bieda i głód były nieodłącznymi towarzyszami męczącej pracy na polach tytoniowych. Społeczeństwo tamtych czasów było przesiąknięte farmerskimi tradycjami, lokalnymi wierzeniami i przesądami. Wszechobecna przemoc była codziennością, wpływając na losy każdej rodziny.

W takich okolicznościach dorastał Crews, który dwukrotnie w dzieciństwie otarł się o śmierć. Te przeżycia głęboko go zmieniły, być może kierując go ku pisarstwu. Był w pełni świadomy, jak wielu jego rówieśników nie dożyło dorosłości, a tym, którzy przetrwali, przyglądał się z uwagą.

Crews z niezwykłą dokładnością opisuje trudne warunki dorastania w głębokiej prowincji, uchwycając także spokojne momenty piękna – radość na widok ciężarówek z darmową żywnością czy marzenia rozbudzane przez katalogi domów towarowych. W swoich postaciach odkrywa ślady dobroci i docenia gesty wzajemnego wsparcia, które w tych okolicznościach były rzadkością. Jego książka to pieśń o ludziach niepotrzebnych i odtrąconych, którzy robili wszystko, co w ich mocy, aby przetrwać.

"Crews to unikalny gawędziarz z Południa. "O mułach i ludziach" zmusza czytelnika, by przyjrzał się bliżej ludziom zdającym się należeć do innego stulecia, dając im niemal heroiczny wymiar. To opowieść nie o zapomnianej Ameryce, lecz o tej rzadziej odsłanianej, odkrywanej w książkach takich jak ta," pisze "New York Times Book Review".

"O mułach i ludziach" to doskonałe wprowadzenie do twórczości Crewsa, wyjaśniające źródła jego intensywnej prozy. Te wspomnienia stoją mocno osadzone w czasach wielkiego kryzysu, opisując z uczuciem i precyzją różnorodne tematy - od pracy na roli po życie w fabryce, od jedzenia po relacje międzyludzkie. To lektura dla każdego – pełna życia, szczera i ponadczasowa, jak sam autor," podkreśla Dwight Garner z "New York Times".

Richard Gilbert zauważa, że "Crews znajduje unikalny głos, umiejętnie oddając świat i sposób myślenia pięciolatka, który przeszedł przez wiele wyzwań, w tym zachorował na chorobę Heinego-Medina, a później uległ poparzeniom podczas pracy przy świniobiciu."

"Wspaniałą cechą Crewsa jest jego zdolność do ukazania, jak potężne jest przekleństwo nad nami, ale zarazem jak piękni jesteśmy. Zamiast łatwych odpowiedzi, oferuje coś głębszego, przetworzonego w oczyszczającym ogniu," dodaje "New York Newsday".