Niemy Niemen. Dalsze losy prawdziwych bohaterów "Nad Niemnem"

Zastanawiając się nad prawdziwością i fikcją w powieści "Nad Niemnem", nie sposób nie podkreślić, że Niemen nadal niezmiennie płynie. Eliza Orzeszkowa barwnie opisała rzekę, której wody, zależnie od pogody, przechodzą od błękitnych po ciemne odcienie, nieustannie się zmieniając. Co jednak z dworem Benedykta Korczyńskiego, miejscowością zamieszkiwaną przez Bohatyrowiczów czy z polami, gdzie Justyna odbywała swoje spacery? Te miejsca są autentyczne i istnieją także dzisiaj. Mogiła Jana i Cecylii, starannie utrzymana i ogrodzona, znajduje się tu, gdzie można usiąść na pobliskiej ławce, by w ciszy i refleksji powrócić myślami do tamtych czasów. To właśnie tutaj bohaterowie "Nad Niemnem" przychodzili na modlitwę, podobnie jak sama Orzeszkowa. Idąc ścieżką do grobu Jana i Cecylii, można odnieść wrażenie, że czas stanął w miejscu, a przyroda, którą opisała pisarka, pozostała niezmieniona. Grób usytuowany jest tuż nad Niemnem, a schodki prowadzą do rzeki, przywołując myśli o historii sięgającej XVI wieku. Ileż to ważnych wydarzeń w polskiej historii widziały te malownicze tereny?

Rozstając się z postaciami z "Nad Niemnem", gdy losy zdają się zmierzać ku szczęśliwemu zakończeniu – Jan i Justyna planują ślub, a Benedykt odwiedza dom Anzelma – czytelnik może jedynie spekulować o ich późniejszych dziejach w obliczu obu wojen i powrotu niepodległości. Na szczęście, nie musimy zgadywać w kwestii historii rodziny Strzałkowskich, szczególnie podczas kolejnej wojny i okresu rządów sowieckich. Po wejściu wojsk sowieckich rozpoczęło się prześladowanie polskiej szlachty, do której należał m.in. Janek Bohatyrowicz, uznawany za „pana” i wroga. Losy Janka, wsparcie jego rodziny przez Aldonę Dzierżyńską – siostrę Feliksa – oraz pierwsze kontakty twórców filmu "Nad Niemnem" z Bohatyrowiczami są wśród wielu fascynujących historii opowiedzianych w książce "Niemy Niemen". Gorąco zachęcam do sięgnięcia po tę publikację autorstwa Roberta Pawłowskiego.