Musicie od siebie wymagać...

W czerwcu 1983 roku papież Jan Paweł II ponownie odwiedził Polskę, cztery lata po swojej pierwszej wizycie. Odbyła się ona w zupełnie innych warunkach – Polska była wówczas pogrążona w stanie wojennym, a kraj zmagał się z głębokim kryzysem gospodarczym i politycznym. Dla Jana Pawła II był to już piąty rok pontyfikatu, w którym miał za sobą między innymi zamach na swoje życie, co z pewnością wpłynęło na jego postrzeganie świata. Złożona była także sytuacja międzynarodowa; Ronald Reagan w USA i Jurij Andropow w ZSRR prowadzili politykę, która mogła doprowadzić do konfrontacji pomiędzy Wschodem a Zachodem, zagrażając wybuchem globalnego konfliktu. Dlatego też atmosfera drugiej wizyty papieża była wyjątkowo napięta i różniła się od tej, jaka towarzyszyła jego pierwszej podróży do ojczyzny. W swojej książce Paweł Skibiński, historyk i politolog, zwraca uwagę na szczególny nastrój tamtych dni oraz podkreśla, jak ogromne znaczenie miała ta pielgrzymka dla narodu polskiego. Mimo że obecność Jana Pawła II w Polsce stała się z czasem bardziej powszednia, to druga pielgrzymka nadal pozostaje istotnym punktem odniesienia w historii.