Literatura Orientu w piśmiennictwie polskim XIX wieku. Część 2

Przedstawiamy czytelnikom kolejny tom z serii Orientalia Polonica: polskie tradycje badań nad Orientem. W tej publikacji zebrano wybór dziewiętnastowiecznych polskich tekstów poświęconych literaturze Iranu, Indii i Chin, choć w przypadku Szujskiego granice te są nieznacznie przekroczone. Teksty zostały ułożone według chronologii ich publikacji. Zbiór otwierają artykuły Krasickiego z serii O rymotwórstwie i rymotwórcach, które ukazały się w latach 1798-1799. Natomiast całość zamyka dzieło Chmielowskiego i Grabowskiego Obraz literatury powszechnej z 1895 roku, co pokazuje niemal stulecie rozwoju myśli w tej dziedzinie.

W tomie znalazły się także prace z lat 20.-30. XIX wieku, koncentrujące się na poezji perskiej, które powstały w czasach romantycznego zainteresowania Orientem. Ponadto, zawarto tu fragmenty książki Rys dziejów piśmiennictwa świata niechrześcijańskiego Józefa Szujskiego z 1867 roku. Ważnym elementem tego zbioru są przekłady literatur orientalnych, wykonywane bezpośrednio z języka oryginału przez autorów takich jak Sękowski, Mnnich i Wiernikowski, oraz tłumaczenia przez języki pośrednie (głównie niemiecki i francuski) przez późniejszych badaczy.

Polskie analizy literatury Wschodu z XIX wieku miały często charakter wtórny, oparte na pracach zachodnich orientalistów. Niemniej jednak, autorzy tacy jak Szujski, Chmielewski czy Grabowski korzystali także z istniejących polskich przekładów, które, choć nie były liczne, przyczyniły się do ich popularyzacji. Pomimo takiego podejścia, prezentowane prace odzwierciedlają dużą erudycję autorów, ich fascynację kulturami pozaeuropejskimi i dążenie do popularyzacji tej wiedzy w Polsce.

Dodatkowym atutem tego tomu jest obszerna bibliografia, która zawiera wiele zapomnianych dziś, lecz niegdyś przełomowych prac europejskich badaczy z XVIII i XIX wieku. Warto także zauważyć wysoki poziom artystyczny przytoczonych przekładów, zarówno tych oryginalnych, jak i pośrednich, które ukazują dbałość o język polski i poetycką formę. Autorzy starali się przybliżyć te odległe kulturowo dzieła polskiemu odbiorcy i włączyć je w naszą tradycję literacką.