Społeczny portret pogromu kieleckiego. Pod klątwą. Tom 1

Książka "Pod klątwą. Portret społeczny pogromu kieleckiego" jest istotnym elementem dyskusji o pogromie kieleckim, który pozostaje kluczowym tematem w polskiej debacie publicznej. To wydarzenie zostało dwukrotnie zbadane przez władze powojenne. Pierwsze śledztwo, rozpoczęte natychmiast po masakrze przez komunistyczne władze, próbowało przypisać jej winę zbrojnemu podziemiu. Z kolei drugie dochodzenie, prowadzone po 1989 roku, skupiało się głównie na hipotezie, że incydent był wynikiem prowokacji służb bezpieczeństwa.

Autorka książki, bazując na szczegółowych badaniach wykonanych w Instytucie Pamięci Narodowej między 2013 a 2017 rokiem oraz w innych archiwach, dokonuje dokładnego prześwietlenia obu postępowań. Dzięki dostępowi do prywatnego archiwum zmarłego Michała Chęcińskiego, świadka śledztwa z lat 90. i zwolennika teorii o radzieckiej prowokacji, udało się zgromadzić unikalne materiały.

Książka podzielona jest na dwa tomy o odmiennych celach. Pierwszy tom skupia się na pogłębionej analizie społecznego kontekstu pogromu: emocji, przekonań i napięć, które kształtowały codzienne życie w Kielcach, zaledwie dwa lata po wojnie. Drugi tom zbiera i systematyzuje istotne dokumenty dotyczące pogromu, w tym niepublikowane wcześniej zeznania ocalałych Żydów. Materiały te pozwalają na dokładną rekonstrukcję przeżyć ofiar zamkniętych w budynku przy ul. Planty 7 oraz umożliwiły aktualizację list ofiar, z których część do tej pory pozostawała nieznana.

Przez pryzmat protokołów przesłuchań, dokumentów osobistych, artykułów prasowych i zapisów notarialnych, autorka przedstawia obraz zarówno tłumu pogromowego, jak i funkcjonariuszy ówczesnych władz, tj. Milicji Obywatelskiej, Wojska Polskiego oraz Urzędu Bezpieczeństwa i Urzędu Wojewódzkiego. Wnikliwa analiza biografii uczestników wydarzeń rzuca nowe światło na historię Polski, wolną od ideologicznych naleciałości, z perspektywy kieleckiego społeczeństwa.