Dzieje herbu Rzeszowa

Książka w przystępny sposób prezentuje fascynującą historię herbu Rzeszowa, śledząc jego rozwój od czasów staropolskich aż do XXI wieku. Głównymi źródłami wiedzy na temat miejskich herbów są dawne pieczęcie, które, choć rzadko przetrwały w całości do naszych czasów, pozostawiły ślady w dokumentach z przeszłości. Rzeszów również posiada bogatą dokumentację, dzięki czemu możemy z pewnością powiedzieć, że krzyż kawalerski był symbolem miasta przynajmniej od XV wieku. Ten znak, widoczny na pieczęciach od XVI do XVIII wieku, wzbudza dyskusje wśród badaczy na temat swojej genezy i kolorystyki w dawnych czasach.

Aż do rozbiorów Polski w 1772 roku herb Rzeszowa przedstawiał prawdopodobnie srebrny krzyż kawalerski, choć nie ma pełnej zgody co do kolorystyki pola herbowego. Historycy debatują, czy było ono błękitne jak w XIX wieku, czy czerwone, co zasugerowałyby niektóre późniejsze pieczęcie. Po przyłączeniu Rzeszowa do monarchii austriackiej w XVIII wieku doszło do znacznych zmian w wyglądzie herbu. Centralną pozycję zajmował wówczas postument z otwartą księgą, skrzyżowanymi mieczem i kaduceuszem, a krzyż kawalerski był umieszczony na tarczy na postumencie.

W okresie PRL Rzeszów nieoficjalnie powrócił do staropolskiego wizerunku herbu, co dokumentują liczne sztandary i odznaki przedstawiające srebrny krzyż kawalerski na błękitnym tle. Przemiany ustrojowe oraz restytucja samorządów zmieniły prawne aspekty miejskich symboli. Uchwała z 1990 roku przywróciła krzyż kawalerski jako oficjalny herb miasta, potwierdzając jego historyczną tożsamość i znaczenie dla Rzeszowa.