Dym i lustra. Opowiadania i złudzenia

Neil Gaiman to autor, który potrafi opisać zwykłą filiżankę herbaty tak, że po pięciu stronach jesteś przekonany, że zaraz cię pożre. „Dym i lustra” to jego literacki gabinet osobliwości. To zbiór opowiadań, w których koty mówią ludzkim głosem, anioły gubią skrzydła, a ludzie popełniają błędy kończące się gorzej niż poniedziałek po długim weekendzie.

Nie jest to jedna historia, ale cały zestaw degustacyjny w stylu Gaimana. Każde opowiadanie ma inny smak: raz mroczny i ciężki, innym razem słodki i nostalgiczny, a czasem tak absurdalny, że zastanawiasz się czy przypadkiem nie pomylił książki z instrukcją do snu surrealisty. Gaiman potrafi napisać coś, co brzmi jak horror, ale kończy się jak bajka. I odwrotnie, zaczyna od niewinnego pomysłu, który skręca w stronę „a może przywołać demona z lustra, bo czemu nie?”.

Jego styl to czysta, niepokojąca magia (ale nie ta z Hogwartu, tylko ta bardziej niepokojąca, w której coś zawsze czai się w cieniu). Gaiman bawi się językiem, puszcza oko do czytelnika i udaje, że to tylko bajki, podczas gdy po cichu robi ci literackie pranie mózgu. Zanim się obejrzysz, kwestionujesz własną rzeczywistość i zerkasz, czy twoje odbicie w lustrze nie ma dziś lepszego humoru niż ty.

Oczywiście, nie każde opowiadanie to arcydzieło. Niektóre urywają się zbyt szybko, jakby Gaiman nagle przypomniał sobie, że musi wyjść po mleko. Ale nawet te słabsze mają w sobie tę gaimanowską iskierkę dziwactwa, która nie pozwala odłożyć książki.

„Dym i lustra” to idealna lektura dla tych, którzy lubią, gdy literatura drapie ich po głowie pytaniem: „a co, jeśli…?”. To nie jest książka do czytania jednym tchem. To książka do powolnego smakowania, najlepiej przy lampce wina, kocie na kolanach i lekkim niepokoju w sercu.
Tylko ostrzegam - po lekturze możesz odnieść wrażenie, że lustro w łazience patrzy na ciebie z lekkim uśmieszkiem. I to nie będzie twój uśmiech.