Adam Vetulani (1901-1976)

Adam Vetulani, urodzony w 1901 roku i działający do 1976 roku, był wybitnym profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz pełnił funkcję sekretarza generalnego Polskiej Akademii Umiejętności. Jego wpływ na krakowską społeczność akademicką był znaczący już przed wybuchem II wojny światowej. Vetulani uważany był za godnego kontynuatora zarówno Oswalda Balzera, jak i Stanisława Kutrzeby. Zdobył uznanie jako wybitny znawca historii prawa polskiego i kanonicznego, co zapewniło mu szacunek wśród europejskich i amerykańskich uczonych. Do grona jego kolegów należeli tak znamienici badacze, jak Gabriel Le Bras, Stephan Kuttner, Jean Gaudemet, Ren Metz oraz Gerard Fransen. Zyskał reputację niezrównanego mentora dla swoich studentów, wzbudzając jednocześnie respekt jako wymagający pedagodzy. Wśród jego wybitnych uczniów znajdowali się Wacław Uruszczak, Stanisław Grodziski, Stanisław Płaza, Ludwik Łysiak, Wojciech Bartel i Stanisław Roman.

Życie Vetulaniego pomimo jego naukowych sukcesów było naznaczone wieloma tragicznymi wydarzeniami. Podczas II wojny światowej został internowany w Szwajcarii na ponad pięć lat. W wyniku bombardowania jego żona, Irena z domu Latinik, doznała trwałego kalectwa, a w 1965 roku rodzina Vetulaniego straciła w wypadku ich młodszego syna, Jana. W czasach PRL, mimo że nauka była podporządkowana reżimowi, Vetulani uparcie bronił jej autonomii; walczył o reaktywację Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz o odtworzenie Polskiej Akademii Umiejętności. Jego działania doprowadziły do tego, że był stale obserwowany przez tajne służby, co ograniczało jego możliwości uczestnictwa w zagranicznych konferencjach i kongresach naukowych. Skutkowało to ograniczaniem pozycji Polski na akademickiej arenie Europy Zachodniej.