Wszystko za Everest

W dniu 10 maja 1996 roku uczestnicy trzech różnych ekip wspinaczkowych jednocześnie podjęli próbę zdobycia szczytu Mount Everest. Jednak nieoczekiwana burza zmieniła ich ambitne plany w dramatyczną walkę o przetrwanie. Jon Krakauer był jednym z niewielu, którzy przeżyli tę katastrofę.

Książka „Wszystko za Everest” szybko zdobyła popularność, umieszczając się na listach bestsellerów, choć wywołała także liczne kontrowersje. Jej oddziaływanie było na tyle znaczące, że posłużyła jako inspiracja do ekranizacji. Chociaż tragedia miała miejsce blisko dwie dekady temu, nadal wywołuje silne emocje i otwiera dyskusje dotyczące wzrastającej liczby uczestników komercyjnych wypraw na Everest, z ich nieprzewidzialnymi zagrożeniami i konsekwencjami dla środowiska naturalnego.

Opowieść Krakauera skupia się na dwóch tragicznie zakończonych komercyjnych wyprawach z wiosny 1996 roku, które wywarły trwały ślad w literaturze górskiej. Dzięki doskonale skonstruowanej narracji, żywym postaciom oraz głębokim emocjom autora, książka ta utrzymuje wysoki status wśród bestsellerów. Wzbudziła jednak spore kontrowersje, zwłaszcza w kręgach wspinaczkowych i mediach w Stanach Zjednoczonych, ze względu na krytyczny ton Krakauera wobec uczestników konkurencyjnej wyprawy, mimo że to jego grupa najbardziej ucierpiała. Węższy punkt sporny dotyczył przewodnika Anatolija Bukriejewa, który odegrał kluczową rolę w ratowaniu swojej ekipy. Polska edycja nie tylko prezentuje pełny tekst książki, ale też silnie nawiązuje do intensywnych debat podobnie jak te po zimowej wyprawie na Broad Peak w 2013 roku.

Wbrew pozorom, „Wszystko za Everest” to nie tylko relacja o zdobywaniu szczytu. Krakauer poprzez historię tragicznej wyprawy tworzy głęboko refleksyjną opowieść o śmierci, ludzkiej odwadze i poświęceniu. Jest to taki rodzaj reportażu, który wciąga czytelnika i długo pozostaje w pamięci. To niemal filozoficzne dzieło, które zachwyci nawet tych, którzy nie interesują się wspinaczką wysokogórską, jak zauważył Robert Ziębiński z „Newsweeka”.

Dla niektórych, jak Marcin Meller z „Playboya”, jest to jedna z nielicznych książek warta zabrania na bezludną wyspę, a dla innych, jak Piotr Szabłowski z „Gazety Wyborczej”, uchodzi za pozycję roku. Krakauer, łącząc swoje literackie umiejętności z dramatyzmem tragicznych wydarzeń, stworzył dzieło, które Piotr Drożdż z „Góry” opisuje jako lekturę nie tylko dla entuzjastów alpinizmu, ale dla szerokiego kręgu czytelników.