Rycerz, kobieta i ksiądz

Francuski historyk Georges Duby (1919-1996), uznawany za jednego z czołowych mediewistów XX wieku obok Jacques'a Le Goffa, Marca Blocha i Jean-Claude'a Schmitta, badał między innymi historię małżeństwa w średniowiecznej Francji feudalnej. Jego książka podejmuje próbę zrozumienia małżeństwa jako instytucji, której współczesna europejska forma została ukształtowana w okresie od XI do XIII wieku, poprzez starcia wpływów między klasą "wojowników" (szlachty i rycerstwa) a duchowieństwem. Duby szczegółowo analizuje napięcia, jakie te grupy społeczne odczuwały na tle chrześcijańskiego ideału małżeństwa jako duchowej wspólnoty, kontra jego ziemski, cielesny charakter.

Dodatkowo, zwraca uwagę na instrumentalne podejście feudalnych seniorów, którzy traktowali małżeństwo jako narzędzie do bogacenia się. Duby przedstawia także los kobiet, które były często postrzegane jako obiekty w transakcjach między rodzinami. Pomimo ograniczonego, lecz fascynującego materiału źródłowego, Duby z wybitną przenikliwością bada te zagadnienia. Jego opowieść to historia kompromisu, ilustrująca przystosowanie małżeństwa do feudalnych wymagań oraz jego sakramentalny wymiar. Jest to jednocześnie opowieść o mężczyznach z wyższych sfer, jako że odpowiednich źródeł dotyczących kobiet czy klasy pracowników, czyli laboratores, jest niewiele.