Polsko-niemieckie miejsca pamięci. Tom 4. Refleksje metodologiczne

Czwarty tom serii "Polsko-niemieckie miejsca pamięci" oferuje czytelnikom wgląd w kulisy ambitnego projektu badań nad kulturami pamięci. Publikacja ta ujawnia zarówno teoretyczne, jak i metodologiczne podstawy całego przedsięwzięcia. Odpowiada na pytania dotyczące formowania się kultur pamięci oraz narzędzi ich analizy, dostarczając różnych, wzajemnie się uzupełniających spojrzeń. Zawarte artykuły przynoszą refleksję nad różnorodnymi aspektami badań pamięci oraz wpływem różnych dyscyplin na kształtowanie zbiorowych tożsamości, jednocześnie proponując krytyczne podejście do założeń projektu Polsko-niemieckie miejsca pamięci | Deutsch-Polnische Erinnerungsorte.

Zainteresowanie pamięcią, szczególnie w obliczu niepewnej przyszłości, jest tematem przewodnim tego tomu i zjawiskiem obserwowanym od trzech dekad. Publikacja stawia pytania dotyczące nośników pamięci zbiorowej, granic badania miejsc pamięci oraz skomplikowanych relacji między zapamiętywaniem a zapominaniem. Przygląda się także różnorodnym podejściom dyscyplin humanistycznych do zjawiska pamięci zbiorowej. Jak wszystkie badania historyczne, także i te nad pamięcią wymagają krytycznego podejścia do źródeł, metod oraz wyników badań, na co odpowiadają zebrane w tomie teksty.

Prof. dr hab. Krzysztof Pomian podkreśla, że książka ta wypełnia istotną lukę w dyskursie naukowym o pamięci. Analizowane w niej teksty rozważają różnorodne definicje miejsc pamięci w kontekście kluczowych zagadnień teoretycznych i metodologicznych. Jest to szczególnie ważne ze względu na brak jednoznaczności definicyjnej w badaniach historyczno-kulturowych. Prof. dr hab. Jörn Rüsen zauważa, że poszczególne artykuły łączą istniejące już dyskursy, umieszczając tematykę pamięci historycznej w szerokiej perspektywie komunikacji międzykulturowej.