Periphyseon. Księga 4

Pierwsze trzy księgi dzieła "Periphyseon" autorstwa Eriugeny ujawniają wyjątkową ontologiczną wizję stworzenia świata. Oparte na specyficznym odczytaniu początkowych wersetów Księgi Rodzaju, wspartych przez patrylogiczne i filozoficzne źródła, takie jak platoński "Timajos", księgi te rozwijają koncepcję neoplatońskiego wyjaśnienia rzeczywistości w kontekście "wylewu-powrotu". Skupiają się na procesie, przez który cała rzeczywistość wyłania się z Boga, z naciskiem na ewolucję sfery przyczyn pierwotnych, znanej jako natura II.

Z kolei księga IV koncentruje się na formowaniu materialnej rzeczywistości oraz roli człowieka w jej kreacji. Eriugena, korzystając z myśli greckich autorów, w tym Grzegorza z Nyssy i Maksymusa Wyznawcy, przedstawia swoją wizję antropologii. Rozpoczyna od analizy, czy człowiek jest zwierzęciem i jak odnosi się do innych form życia. Następnie odnosi się do relacji człowieka z bytami anielskimi, aby pokazać, że człowiek zajmuje unikalną, pośrednią pozycję we wszechświecie. Jest on mikrokosmosem, który integruje różne poziomy stworzonej rzeczywistości, ponieważ obejmuje zarówno aspekty zmysłowe, jak i duchowe.